ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ Ασκληπιείου Βούλας

2η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΚΗΡΥΓΜΑΤΩΝ Α  ΠΕΡΙΟΔΟΥ  ΕΤΟΥΣ  2017 ΤΟΥ  π.  ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟY

 Την περίληψη των κηρυγμάτων του πατρός Κωνσταντίνου επιμελείται ο κ. Βασίλειος Βατσολάκης .

22-2-2017

                                 Χριστιανισμός – Χριστιανοί και περί λογισμών

               Πάλι και σήμερα καταφθάσατε στην ευλογημένη τούτη συνάντηση , Χριστοσωσμένοι καλοί μου αδελφοί , για να ακούσουμε λόγο Θεού λόγια Αγίων Πατέρων , που μας παρέδωσαν οι προηγούμενες γενιές , οι πνευματικοί μας πρόγονοι ως φώτα σωστικά στην πνευματική μας πορεία  ξεφεύγοντας από τις παγίδες του εχθρού . Όπως εκείνοι οι πνευματικοί Πατέρες μας κοπιάσανε έτσι και εμείς ας είμεθα σε εγρήγορση « εν εγρηγόρσει» διότι ο πονηρός καιροφυλακτεί να εισέλθει στην καρδιά μας , και όλη αυτή η προσπάθεια βεβαίως και έχει κόπο , κούραση , όπως μας λέγει το παρακάτω περιστατικό . Ένας σε μεγάλη ηλικία Χριστιανός παραπονιόταν συνεχώς πως , όταν πήγαινε να κοιμηθεί ένοιωθε πολύ κουρασμένος . – Γιατί παραπονιέσαι , τον ρώτησε ο φίλος του , τι κάνεις για να; κουράζεσαι τόσο πολύ ; Και ο αγωνιστής Χριστιανός απάντησε :  «Τόσα πολλά έχω να κάνω κάθε ημέρα . Πρέπει να εξημερώσω δύο γεράκια , να παρακολουθώ δύο λαγούς μην μου φύγουν , να δαμάσω δύο αετούς , να κλείσω σε κλουβί ένα φίδι , να αλυσοδέσω ένα λιοντάρι και να παρακολουθώ και να υπηρετώ έναν άρρωστο» . - Μα τι λες , αστειεύεσαι; του είπε ο φίλος . Κι εκείνος είπε :  « Δεν λέγω αστεία , καλέ μου φίλε αλλά την πραγματικότητα . Τα δύο γεράκια είναι τα μάτια μου , και δεν έχουν , δεν υπακούουν σε κανόνες , με το να τα εξημερώσω θα βλέπουν ότι πρέπει , όπως πρέπει , ότι πρέπει . Οι δύο λαγοί είναι τα πόδια μου που πρέπει να τα προφυλάσσω ώστε να βαδίζουν στον δρόμο του Ευαγγελίου στον δρόμο που χάραξε ο Χριστός και όχι στον δρόμο της αμαρτίας . Οι δύο αυτοί αετοί είναι τα χέρια μου , που πρέπει να τα μάθω να εργάζονται έργα αγάπης σε όσους έχουν ανάγκη , να τα υψώνω στον Ουρανό δοξολογώντας τον Κύριο και όχι να πράττουν έργα της αμαρτίας και να τα χρησιμοποιεί ο διάβολος . Το φίδι είναι η γλώσσα μου , που πρέπει να έχει χαλινάρι για να μιλά σωστά , φρόνιμα και ευλογημένα , λόγια  αγάπης και συνέσεως γι αυτό και ο Θεός μας λέγει δύο φορές να σκεπτόμαστε και μία να ομιλούμε . Γι αυτό και ο Θεός τοποθέτησε δύο θύρες για να μας προστατέψει , τα δόντια και τα χείλη μας . Το δε λιοντάρι είναι η καρδιά μου , που συνέχεια μαζί της παλεύω , και την συγκρατώ για να μην βγαίνει απ αυτή μίσος και κακοί λογισμοί . Τέλος ο άρρωστος είναι το σώμα μου ολόκληρο , που πρέπει να το έχω πάντα κάτω από άγρυπνη παρακολούθηση . Να! αυτά είναι που με κουράζουν κάθε ημέρα» . Πόσο δίκιο έχει ο γέρων αγωνιστής Χριστιανός , που παλεύει συνέχεια να είναι αυτοκράτωρ του εαυτού του , και όχι δούλος των επιθυμιών και των πειρασμών . Αδελφοί μου ! οφείλουμε και εμείς να γίνουμε , να γίνει ο καθένας μας Σώφρων , Αυτοκράτωρ , σε μια εποχή αμυαλοσύνης και βρωμιάς να είμεθα σώφρονες και εγκρατείς . Σε μια εποχή υποτέλειας και δουλικότητας να μείνουμε αυτοκράτορες ( με δασεία) . Να κρατάμε καλά τον εαυτό μας , να ελέγχουμε τις επιθυμίες μας και τις σκέψεις μας , τους λογισμούς μας , όπως είχαν υπό τον έλεγχό τους όλοι οι Άγιοι της Εκκλησίας μας , και όχι μόνο . Λέγουμε και όχι μόνο γιατί έχουμε ένα φωτεινό παράδειγμα και στην Παλαιά Διαθήκη τον Πάγκαλο Ιωσήφ .  « Σώφρων Ιωσήφ δίκαιος Κράτωρ ώφθη και σιτοδότης ,  ω καλών θημωνία!» ( Στίχος στο «υπόμνημα» της Μεγ Δευτέρας) . Ναι φανερώθηκε ο Ιωσήφ Σώφρων και δίκαιος  και κράτωρ , αυτοκράτωρ.Σώφρων ο Ιωσήφ , διότι σαν όμορφος και σεμνός νέος ένα παλληκάρι που έζησε 1.800 χρόνια προ Χριστού , έγινε στόχος αμαρτωλής επιθυμίας μιας γυναικός , της γυναίκας του άρχοντα Πετεφρή της Αιγύπτου , και ξεγλιστρά από την αγκαλιά της αμαρτίας και φεύγει . Με ωμό τρόπο τον προσκαλεί εκείνη κι εκείνος αντιστέκεται γενναία, και τα λόγια του είναι αγιοπνευματικά λόγια που ένας πιστός Χριστιανός θα μπορούσε να πει και δυστυχώς σήμερα 3.800 χρόνια από τότε Χριστιανοί Ορθόδοξοι μπροστά σ ανάλογες προκλήσεις δεν αντιστέκονται και πολύ περισσότερο, δεν λέγουν τα λόγια του Ιωσήφ του Παγκάλου «Πως ποιήσω το πονηρόν τούτο , και αμαρτήσομαι εναντίον του Θεού;» , δηλαδή « πως εγώ θα κάμω αυτή την τόσο πονηρή πράξη και θα ατιμάσω ένα τέτοιο κύριο; ( εννοεί τον Πετεφρή), και το σπουδαιότερο , πως εγώ θα αμαρτήσω εμπρός στα μάτια του Θεού του Πανάγαθου;»  Διότι και αν ακόμη διαφύγαμε την προσοχή όλων , είναι αδύνατον να αποφύγουμε το άγρυπνο βλέμμα του Θεού , ο οποίος όλα τα βλέπει .» Θαυμάστε αδελφοί μου τον αδάμαντα αυτόν άνθρωπο , που έχει τέτοια συμπεριφορά 1.800 χρόνια πρό Χριστού και 3.800 χρόνια από σήμερα όπως είπαμε και παραπάνω , σαν τέλειος Χριστιανός, να αντιστέκεται ένας δούλος σε μια γυναίκα , την γυναίκα του Πετεφρή , η οποία είχε κυριευθεί από ερωτικό πάθος και να καλεί χωρίς ντροπή τον Ιωσήφ σε παράνομο σύζευξη. Κάρφωσε τα μάτια της στον ωραίο Ιωσήφ , λέγει η Αγία Γραφή . Τα μάτια ! Πόση ευλογία του Θεού στον άνθρωπο ! Αλλά και πόσο επικίνδυνα για την καθαρότητα της ψυχής γίνονται  , όταν τα αφήνουμε ελεύθερα να παρατηρούν απρόσεκτα και περίεργα εδώ και εκεί ! Εδώ έχει εφαρμογή ο λόγος της Γραφής «Ανέβη θάνατος δια των θυρίδων(= των οφθαλμών) ( Ιερ Θ , 21) . Οι δε Θείοι Πατέρες διδάσκουν λακωνικά « Το εράν εκ του οράν»!  . Ομιλούμε την ευλογημένη αυτή περίοδο , ας το υπενθυμίσω , περί λογισμών , ψυχής και πόσο καλό έχουμε από τους καλούς λογισμούς , και πόσο κακό από τους κακούς λογισμούς πόσο μολύνεται η ψυχή . Ο διάβολος , το πονηρό θηρίο , επειδή έβλεπε την καθαρότητα του νέου αυτού και την πρόοδο του που γινόταν από ένδοξος ενδοξότερος , του προετοιμάζει τρικυμία , η οποία , όπως νόμιζε , θα του προξενούσε μεγάλο κακό . Ο ανθρωποκτόνος διάβολος χρησιμοποίησε ως όργανό του την γυναίκα του άρχοντα της περιοχής . Τότε όπως και σήμερα δυστυχώς οι Αιγύπτιες γυναίκες είχαν πολλή ελευθερία κινήσεως μέσα στο σπίτι και εκτός σπιτιού , εν αντιθέσει με άλλους λαούς και στην πατρίδα μας  μέχρι τελευταίες δεκαετίες . Γι αυτό η σύζυγος του Πετεφρή είχε συνεχείς ευκαιρίες να συναντάει τον Ιωσήφ , λέγει ο Ν Βασιλειάδης ερμηνευτής της Παλαιάς Διαθήκης . Ναι δυστυχώς και τότε οι γυναίκες της Αρχαίας Αιγύπτου είχαν χαλαρά ήθη , πρυτάνευαν στην ζωή των μηχανορραφίες , αθέμιτες ερωτικές σχέσεις και μεγάλη ακολασία . Και ο Ιωσήφ ; ναι ο νέος αυτός , δεν της ομιλεί απότομα , και της τονίζει την ευγνωμοσύνη στον κύριο του και σύζυγό της και δεν φέρεται πρόστυχα και με ατιμία . Τι τον συγκρατούσε ; Aσφαλώς ο αγνός και σωστικός φόβος του Θεού από τον Οποίο , Θεό , πήρε δύναμη , διότι με τις δικές του δυνάμεις ήταν αδύνατη η σωτήριος άμυνα . Βεβαίως όλη αυτή η συμπεριφορά θύμωσε την γυναίκα και συκοφάντησε τον Ιωσήφ , τον κατηγόρησε ψευδώς ότι αυτός είναι ανήθικος και μάλιστα κρατούσε στα χέρια της τα ρούχα του παιδιού που άφησε ο Ιωσήφ αμυνόμενος στην προσβολή της γυναίκας και φυλακίστηκε . Ας ακούσουμε και τούτο αδελφοί , παρά την σκευωρία της ακολάστου γυναικός ο Ιωσήφ παραμένει πράος , δεν γογγύζει , δεν απελπίζεται , αλλά περιμένει να μιλήσει ο Θεός και να φανερώσει Αυτός το δίκαιό του και έτσι ο Ιωσήφ με την συμπεριφορά αυτή είναι τύπος του Σωτήρος Χριστού διότι και ο Κύριος βρίσθηκε , συκοφαντήθηκε , καταδικάσθηκε  σαν ένοχος και « εν τοις ανόμοις ελογίσθη» Παρά ταύτα « ως αμνός εναντίον του κείροντος αυτόν άφωνος , ούτως οικ ανοίγει το στόμα αυτού» ( Ησαίου νγ, 7) , δηλ Αυτός , ο Κύριος , προφητεύει ο Ησαίας παρέδωσε τον εαυτό του στα βάσανα για τις αμαρτίες μας , και παρ όλα τα βάσανα Του δεν ανοίγει το στόμα Του να διαμαρτυρηθεί και σαν πρόβατο οδηγήθηκε στην σφαγή και σαν άφωνος αμνός οδηγείται ενώπιον του κουρευτή . Ναι έτσι άφωνος πορεύεται στην σφαγή !! Πράγματι σε όλη την συκοφαντική δυσφήμηση και την μανία των Γραμματέων , των Φαρισαίων και των σταυρωτών Του ο Κύριος μας « εσιώπα» ! ( Ματθ κστ, 63) . Αληθεια εμείς ;  πως συμπεριφερόμαστε σαν αδικούμαστε ; μάλλον ταρασσόμαστε και ζητάμε το δίκαιο ! Ο ευλογημένος υπό του Θεού άνθρωπος αυτός , ο Ιωσήφ , μας εκπλήσσει με την συμπεριφορά του ακόμη και στην φυλακή που βρίσκεται άδικα με ρυπαρούς και ακάθαρτους ανθρώπους , δεν παραπονιέται , δεν αποκαλύπτει τα πρόσωπα που τον πώλησαν σαν δούλο στην Αίγυπτο , δεν μιλάει για την απάνθρωπη συμπεριφορά των αδελφών του , απεναντίας , μάλλον τους συγκαλύπτει , δεν είπε λέξη για το δράμα , που έγινε στο σπίτι του Πετεφρή , όπου η ακόλαστη γυναίκα , τον συκοφάντησε και τον διαπόμπευσε , ούτε πως τον αδίκησε ο κύριός του , αποδεικνύεται και πάλι τύπος του Χριστού . Ο Θεός όμως , ο Θεός ημών βλέπει και στους ταπεινούς δίνει ευλογίες και υψώνει και υπερυψώνει , όπως ο Ιωσήφ , έτσι θέλησε ο Θεός , και ο Φαραώ τον ανύψωσε στην θέση του Αντιβασιλέα και Άρχοντα της Αιγύπτου , όπως ο Θεός υπερύψωσε τον Ιησού σύνθρονο τον εκάθησε εν επουρανίοις και Κριτή του κόσμου . Εκεί που έχει μεγαλύτερη αξία η συμπεριφορά του Ιωσήφ , καλοί μου , είναι η στάση του έναντι των αδελφών του σαν έφθασαν στην Αίγυπτο , από την πείνα , για να αγοράσουν σιτάρι . Ομιλούμε αρκετό καιρό τώρα για τους λογισμούς που γίνονται μέσα στην ψυχή του ανθρώπου , στην καρδιά της ψυχής και αν είναι καθαρός ταπεινός ο άνθρωπος , είπαμε έχει καλούς λογισμούς , αυτός όμως που λέρωσε την ψυχή του με αμαρτία έχει και κάνει κακούς λογισμούς και η ψυχή του έχει φόβο . Βλέπουμε λοιπόν τους αδελφούς , που πούλησαν τον Ιωσήφ , να διακατέχονται από φόβο και ταραχή συναισθανόμενοι το βάρος των αμαρτημάτων τους ενώ ο Ιωσήφ δείχνει μια απέραντη αγάπη ανόθευτη και καθαρή . Πράγματι , ζήτησε και απομακρύνθηκαν οι Αιγύπτιοι και  φανέρωσε τον εαυτό του , στα αδέλφια του , αφού πρώτα ξέσπασε , φώναξε , και έκλαψε με πολύ δυνατούς λυγμούς λέγοντας :  «Εγώ ειμί Ιωσήφ ο αδελφός υμών , όν  απέδοσθε εις  Αίγυπτον . Νύν ουν μη λυπείσθε , μηδέ σκληρόν υμίν φανήτω , ότι απέδοσθέ με ώδε. εις γαρ ζωήν απέστειλέ με ο Θεός έμπροσθεν υμών . Τούτο γαρ δεύτερον έτος λιμός επί της γης , και έτι λοιπά πέντε έτη .... νυν ούν ουχ υμείς με απεστάλκατε ώδε , αλλ ο Θεός , και εποίησέ  με ως πατέρα Φαραώ...» ( Γεν κεφ με, 4-8) , δηλ όταν τα αδέλφια του άκουσαν ότι ο άρχοντας που βλέπουν είναι ο Ιωσήφ , ο αδελφός που πούλησαν έμειναν άφωνοι και στεκόντουσαν με αμηχανία μπροστά του , γιατί αναστατώθηκαν και τρομοκρατήθηκαν . όμως ο Ιωσήφ για να τους παρηγορήσει και να τους καθησυχάσει τους είπε :  « Παρακαλώ , ελάτε κοντά μου , πλησιάστε , για να ομιλήσουμε σαν αδέλφια» . Βλέπουμε εδώ καλοί μου την άριστη συμπεριφορά του Ιωσήφ , ο οποίος γνωρίζει πως τα αδέλφια του και τον φοβούνται για το μεγάλο λάθος  που κάνανε και τον εντρέπονται  σαν άρχοντα της Αιγύπτου , αντιβασιλέα , που με μια του κίνηση ίσως και να θανατώνονταν , αυτός τους ομιλεί γλυκά και ελαχιστοποιεί την απόσταση συγκαταβαίνοντας προς τους αδυνάτους όπως ο Χριστός στους μαθητές Του και σε όλους μας . Εδώ βλέπουμε πρώτη φορά , και μάλιστα εκείνη την εποχή , ο αδικημένος να βοηθά τους αδικήσαντας αυτόν , το θύμα να αγαπά τους θύτες του, να αγαπά και να ησυχάζει τους εχθρούς του , όπως  είπε , να κάνουμε , ο Ιησούς Χριστός . Πράγματι εκείνοι πήραν θάρρος και πλησίασαν . Τότε για να μαλακώσει την θλίψη τους και να καθησυχάσει τους φόβους των τους είπε :  « Εγώ είμαι ο Ιωσήφ , ο αδελφός σας τον οποίο με πουλήσατε σαν δούλο στην Αίγυπτο» . Στο σημείο αυτό θα έπρεπε να πούμε πως , το ρήμα < αποδίδομαι> έχει την έννοια του < πωλώ> αλλά καλύτερα πιστεύω να θέλει , ησυχάζοντάς τους , να πει με δώσατε στους Αιγυπτίους γιατί έτσι οικονόμησε ο Κύριος και η πράξις των βγήκε σε καλό . Βλέπουμε δηλ έκανε καλούς λογισμούς ως αγαθός που ήταν , και οι αγαθοί άνθρωποι ωφελούνται και από τα αρνητικά των άλλων συνανθρώπων , όπως οι δήμιοι , φονεύανε τους Χριστιανούς , αλλά το μαρτύριο των πιστών εγένετο στεφάνι δόξας γι αυτούς , τους Χριστιανούς δηλ. Η καλοσύνη δε φαίνεται και στο ότι το  «Απέστειλέ με ο Θεός» το επαναλαμβάνει τέσσερις φορές . Με την τετραπλή αυτή επανάληψη ο Ιωσήφ παρηγορεί τους αδελφούς του και τους λέγει να μην καταλογίζουν στους εαυτούς των την αιτία της πωλήσεώς του και της καθόδου στην Αίγυπτο , αλλά να πιστεύουν , ότι ο Θεός το έκαμε αυτό , ώστε να φθάσει στην δόξα , για να λάμψει η δόξα του Δημιουργού και την σωτηρία της ανθρωπότητος , όπως έγινε και με τον Υιό του Θεού ! τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό.  Όλα τα παραπάνω αδελφοί μου , ας γίνουν μάθημα σε μας τους ευρισκομένους τόσα χρόνια μετά Χριστόν από ένα άνθρωπο και μάλιστα νέο τόσα χρόνια προ Χριστού  , που εμείς , σαν μας βλάψει κάποιος αν δεν του επιτεθούμε δικάζοντάς τον του κρατάμε κακία , ή δεν θέλουμε να τον βλέπουμε . Αντιθέτως δε θα έπρεπε όπως ο Ιωσήφ να παρηγορούμε τους πταίσαντας ημάς γιατί αν εμείς υπομένουμε καρτερικά θα αποβεί σε όφελός μας πνευματικό και όχι μόνο δικό μας αλλά και των συν ημίν. Εξ άλλου πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι συμφορές και τα περιστατικά που  συμβαίνουν στους ανθρώπους γίνονται κι αυτά συμπτώματα ευεργετικά , που τα εξοικονομεί ο Θεός και πολλές φορές αυτός που τα παθαίνει απαλλάσσεται από βαρύτερες συμφορές ή και του γίνονται αφορμή και σκαλοπάτια για την ευδαιμονία του και την δόξα του και πνευματική άνοδο . Γι αυτό ο ευσεβής άνθρωπος δεν πρέπει να βαρυγκωμά και να αδημονεί και να χάνει το ηθικό του όταν έρχονται εναντίον του κακοπραγίες και θλίψεις , γιατί αυτά θα φέρουν λουλούδια χαράς και αγαλλιάσεως , όπως και στον Ιωσήφ για να τους απαλλάξει από την ενοχή ! Αλλά για να φερθεί έτσι , για να ομιλήσει έτσι , έκανε προηγουμένως καλούς λογισμούς , και πρόσεξε ώστε κάθε του λέξη να είναι τέτοια ώστε να μην στεναχωρήσει τα αδέλφια . Ω πώς να μην θαυμάζει κανείς ! Κάποτε πήγε στον Κολοκοτρώνη να του ζητήσει μια προσωπική χάρη ο φονιάς του αδελφού του , νομίζοντας πως ο στρατηγός δεν θα τον αναγνωρίσει . Φορούσε μάλιστα και τα ρούχα του σκοτωμένου αδελφού του . Ο Κολοκοτρώνης ανεγνώρισε αμέσως τα φορέματα , αναστέναξε με πόνο , αλλά έδωσε αμέσως διαταγή να του κάνουν αυτό που ζητούσε . Έτυχε μάλιστα αυτή την ώρα να ευρίσκεται εις το τραπέζι και τον κράτησε να φάει . Η μάνα όμως του Κολοκοτρώνη δεν βάσταξε και του είπε μια στιγμή : - Παιδί μου , και στο τραπέζι μας θα τον βάλεις τον φονιά του παιδιού μου ;  - Σιώπα , μάνα , είπε ο στρατηγός . Αυτό είναι το καλύτερο μνημόσυνο που κάνουμε του σκοτωμένου ! Βλέπουμε αδελφοί το μεγαλείο του ανθρώπου αυτού , του στρατηγού της επανάστασης του 1821 πόσο αγαθούς λογισμούς είχε, πόσο ωραία και πνευματικά , σαν καλός Χριστιανός και Έλληνας , ώστε και τον εχθρό του τον ευεργέτησε και δεν του είπε ούτε μια προσβλητική λέξη , αυτό κάνουν οι καλοί λογισμοί . Οι παλαιοί Γέροντες για τους λογισμούς έλεγαν στους νεώτερους :- Ποτέ δεν πρέπει να παραχωρούμε εις τους λογισμούς θέσεις μέσα στο οχυρό της ψυχής μας , δια να παραμείνουν εις αυτό , έστω και επ ολίγον .   Άλλοτε πάλι είπαν :  - Εις οιονδήποτε λογισμό, που αναβαίνει εις την διάνοια σου , να λέγεις : «στάσου ! είσαι ιδικός μας ή προέρχεσαι από το στρατόπεδο του εχθρού ;» Και ο λογισμόςεξεταζόμενος μετά προσοχής, οπωσδήποτε θα φανερώσει την προέλευσή του .  Σ αυτό που είπε ο Γέρων Μοναχός στους νεώτερους του το βλέπουμε να γίνεται στις ευλογημένες μέλισσες . Οι μέλισσες μέσα στην κυψέλη τους , αναγνωρίζουν , την δικιά τους Βασίλισσα και τις δικές τους εργάτριες και κηφήνες και όποια άλλη μέλισσα έστω κατά λάθος εισέρχεται μέσα στην κυψέλη , αμέσως την θανατώνουν , καθώς και κάθε τι άλλο εισέλθει το θανατώνουν και στην συνέχεια το καλύπτουν με κερί για ν αποφύγουν κάποια αρρώστια . Επομένως οι μέλισσες δεν επιτρέπουν κανένα εισβολέα στον χώρο τους , που μας διδάσκουν και εμείς με αυστηρότητα να μην δεχόμεθα κανένα ξένο λογισμό που μας προσβάλλει , τον νου και την καρδιά και κινδυνεύουμε να ασθενήσουμε ψυχικά , να ταραχτούμε και να χάσουμε την ειρήνη μας . Θεωρούμε πως τους κακούς λογισμούς είναι δύσκολο να τους εντοπίσουμε και χρειάζεται προσοχή και προσευχή γιατί εισέρχονται στην ψυχή με δόλο , δηλ ο διάβολος , όπως ξέρουμε διεκδικεί την ψυχή μας , όπως και  ο Κύριος την καλεί για νύμφη Του . Ο  Κύριος την ψυχή μας την θέλει , την αγαπά και την καλεί ελεύθερα , αν θέλει , να ακολουθήσει ένα ανηφορικό δρόμο , της παρούσης ζωής , για να γίνουν οι γάμοι τους στον Ουρανό στην κατοικία του Ουράνιου Πατέρα . Ο διάβολος , ως αντάρτης , δολίως εισβάλλει στα εσώτερα της ψυχής και όταν ο άνθρωπος έχει και προβλήματα , προσπαθεί να ανοίξει διάλογο μαζί της , σπέρνοντας μέσα της  τον βρώμικο λογισμό του , σαν σε μια ερωτική πράξη , με ύπουλο τρόπο και γλυκόλογα έως ότου η ψυχή εγκυμονούσα τον διαβολικό σπόρο να γεννήσει τις διαβολικές σκέψεις που τις αναγνωρίζει , λανθασμένα , σαν δικές της και μάλιστα τις αγαπά , και τις υπερασπίζεται όπως μια μητέρα; τα παιδιά της. Εδώ λοιπόν ευρίσκεται η δυσκολία ν αναγνωρίσει η ψυχή αν είναι διαβολική ή Θεϊκή η σκέψη αν είναι δικός της κατάδικός της ο λογισμός ή είναι νόθος , αν προέρχεται από τον εργάτη του κακού τον διάβολο .  Είπαμε και παραπάνω , σαν ο λογισμός φέρνει ταραχή είναι δαιμονικός και σαν φέρνει χαρά είναι ο καλός λογισμός ο σωτήριος . Ένας Γέρων είπε περί των λογισμών τα εξής : - Το να εισέλθουν οι λογισμοί εις τον νουν μας δεν είναι αξιοκατάκριτο . Αξιο κατά κριτος  είναι η κακή χρήση των λογισμών . Είναι δυνατόν από τους λογισμούς να ναυαγήσει πνευματικώς μία ψυχή , όπως επίσης είναι δυνατόν και να στεφανωθεί ως νικήτρια . Με αυτά που είπε ο Γέρων διδάσκει , ότι μπορούμε να ανατρέψουμε τον κακόν λογισμό δι αντιρρήσεως προς αυτόν ή ακόμη , να μεταβάλουμε τους κακούς λογισμούς σε καλούς , δικαιολογώντας τον συνάνθρωπό μας λέγοντας «δεν γνώριζε τι έκανε»  , «δεν το ήθελε» , ή « ήταν σαν εμένα αδύνατος» ή τα λόγια του Ιησού : « Πάτερ , άφες αυτοίς ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» ( Λουκ κγ, 34)  επάνω στον Σταυρό , αντιθέτως προς τα βασανιστήρια , που του έκαμαν , έλεγε :- Πάτερ , συγχώρησε τους διότι είναι τυφλωμένοι από τα πάθη και δεν ξέρουν , τι κάνουν .  Ναι καλοί μου αδελφοί οι δαίμονες αυτό συνήθως κάνουν , ρίχνουν βρωμιές στην ψυχή μας και στέκονται και παρακολουθούν , όπως ένας αλήτης σαν ρίξει ένα ψόφιο ζώο μέσα στο ανοικτό παράθυρο μιας νοικοκυράς , περιμένει την αντίδρασή της για να ευχαριστηθεί βλέποντάς την να φωνασκεί . Εκείνη έπρεπε ήρεμα να σηκώσει το βρωμερό να το πετάξει και να καθαρίσει το μέρος . Έτσι και εσύ , έτσι και εγώ Χριστοφόροι αδελφοί μου , σαν πετάξει  ακάθαρτος λογισμούς ο πονηρός , σπεύσε πέταξέ τον γρήγορα έξω καθάρισε με προσοχή και προσευχή την καρδούλα σου , τις σκέψεις , και τον νου καλώντας βέβαια σε βοήθεια την Χάρι του Αγίου Πνεύματος . Την επομένη συν Θεώ . 

1-3-2017

                         Χριστιανισμός – Χριστιανοί και περί θεραπείας της ψυχής  

            Συνεχίζουμε αδελφοί μου και σήμερα να ομιλούμε περί ψυχής μια και είναι τόσο σημαντικό θέμα και δέν σπαταλούμε χρόνο γιατί έχει σχέση με την σωτηρία της ψυχής . Πολλά θέλει ο άνθρωπος στην ζωή αυτή , να καλυτερεύσει την θέση του , να βγάλει πολλά χρήματα ας πούμε , θέλει να έχει δικό του σπίτι , θέλει να σπουδάσει ο άλλος , θέλω να γίνω καλά από την αρρώστια μου λέγει ο ασθενής , πολλά τα θέλω του ανθρώπου κ.λ.π. Όλα αυτά τα θέλω δεν είναι λάθος να τα επιζητεί ο άνθρωπος , όμως το πλέον καλό «θέλω» είναι το «θέλω»  του Χριστιανού , θέλω να σώσω την ψυχή μου ! Αυτό το «θέλω» πρέπει να είναι ο σκοπός , ο πρώτος σκοπός της ζωής μου . Αλλά για να θέλω να σώσω την ψυχή μου , πρέπει να πιστεύω πως υπάρχει ψυχή , γιατί ο άπιστος και υλιστής λέγει : Ποια ψυχή ; Υπάρχει ψυχή ; Πού είναι η ψυχή ;  Δεν βλέπω καμιά ψυχή , λέγει ο ψυχρός υλιστής που ζυγίζει και υπολογίζει και τα πιο ιερά συναισθήματα με τα γραμμάρια της εγκεφαλικής ουσίας .  Κάποιον ψυχοπαθή που είχε τελεία αμνησία , τον επισκέφθηκε η γυναίκα του .  --   Είμαι η γυναίκα σου του είπε . – Ποια γυναίκα μου ; Εγώ δεν έχω καμιά γυναίκα , απάντησε οργισμένος ο σχιζοφρενής ... Ναι αδελφοί , κάπως έτσι γίνεται και με τον άφρονα άθεο άνθρωπο της εποχής μας που βλέπει μέσα του την ψυχή του , που του φωνάζει :  « είμαι η ψυχή σου !» και εκείνος οργισμένος λέει : - Ποια ψυχή ; Εγώ δεν έχω ψυχή . Δεν υπάρχει ψυχή ....Κι αρνείται έτσι την ιερή σύζευξη της ψυχής με το σώμα . Άρνηση δε της ψυχής σημαίνει άρνηση του εαυτού μας και κατ επέκταση , του Θεού . Και να σκεφθεί κανείς πως δεν είναι και ολίγοι που λέγουν δεν υπάρχει ψυχή και μάλιστα είναι βαπτισμένοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί , τουλάχιστον δεν ακούνε τον σοφότερο των ανθρώπων της εποχής του , τον Σωκράτη , ο οποίος , στην γιορτή για τα 18 χρόνια του Πλάτωνα , που ήταν και αθλητής σπουδαίος , του είπε :  « Μέσα στο κάθε σώμα φωλιάζει ένας άλλος λεπτός οργανισμός η ψυχή . Αυτήν γύμνασέ την και καλλιέργησε όσο πιο, πολύ . Το σώμα είναι ένας φίλος . Αλλά φίλος κατεργάρης . Μην το παραμελείς . Δός του ότι του ανήκει . Τίποτε όμως περισσότερο . Το πολύ γίνεται κακών αιτία , σωματικών και ψυχικών»  Βλέπουμε καθαρά αδελφοί μου , την θέση του σοφού αυτού ανθρώπου , τετρακόσια χρόνια προ Χριστού , να τοποθετείται τόσο ορθά και έξυπνα . Προσέξαμε να λέγει στον Πλάτωνα «Αυτήν ( την ψυχή) γύμνασέ την και καλλιέργησέ την όσο πιο πολύ»  . Πράγματι όταν καλλιεργεί την ψυχή του ο άνθρωπος σύμφωνα  με τον τρόπο που μας προτείνει η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, ως ιατρείο «ψυχών τε και σωμάτων» , τότε η ψυχή υγιαίνει , διαφορετικά ασθενεί  και χρειάζεται θεραπεία . Ένας πλούσιος από το Παρίσι , που είχε ψυχολογικά προβλήματα , αφού γύρισε πολλούς γιατρούς , πήγε και σε ένα φημισμένο γιατρό του Λονδίνου . – Δεν βρίσκω καμία οργανική πάθηση . Σας συνιστώ να ξεσκάσετε λιγάκι . Στο Παρίσι μάλιστα έχετε τον έξοχο εκείνο κωμικό , τον Ν...., που σκορπάει κάθε βράδυ το γέλιο και το κέφι .  Ο άρρωστος τον κοίταξε μελαγχολικά και του είπε :  - Γιατρέ μου , εγώ είμαι ο κωμικός αυτός ! Ναι αδελφοί μου όπως αρρωσταίνει το σώμα , αρρωσταίνει και η ψυχή και τα δύο θέλουν την κατάλληλη θεραπεία .  Ως προς το σώμα , σήμερα ειδικά , έχουμε πληθώρα ιατρών για κάθε πάθηση , για την ψυχή ;  Τι γίνεται σαν αρρωστήσει η ψυχή ; Ναι και για την ψυχή υπάρχει και πολλοί το ξέρουν και σπεύδουν όχι τόσο να ιατρεύσουν αυτή όσο να προλάβουν να μην ασθενήσει . Οι περισσότεροι σήμερα και κυρίως νέοι παρ όλο που είναι μπερδεμένοι , έχουν την γνώμη , νομίζουν πως τα ξέρουν όλα και γεμάτοι αυτοπεποίθηση και φιλαυτία , βασανίζονται  . Για να βρουν τον δρόμο τους , πρέπει ν ανοίξουν την καρδιά τους σε κάποιο πνευματικό και να ζητήσουν ταπεινά την βοήθεια του . Μερικοί όμως αντί να πάνε στον πνευματικό , πάνε στον ψυχίατρο . Αν ο ψυχίατρος είναι πιστός , θα τους συνδέσει με κάποιον πνευματικό , αν όχι θα τους δώσει μόνο χάπια . Μόνο όμως τα χάπια δεν λύνουν το πρόβλημα , χρειάζονται και πνευματική βοήθεια , για να μπορέσουν να το αντιμετωπίσουν σωστά και να καλυτερέψει η κατάστασή τους , και να μην ταλαιπωρούνται, σύμφωνα με τον Άγιο Παίσιο τον Αγιορείτη . Μια φορά είπε ο Άγιος , όταν ήμουν στο καλύβι του Τιμίου Σταυρού , χτύπησε κάποιος το καμπανάκι , κοίταξα από το παράθυρο , και τι να δώ ! Έναν άνδρα που τον ακολουθούσε μια ολόκληρη φάλαγγα δαιμόνων , ένα μαύρο σμήνος ! Πρώτοι φορά είδα να εξουσιάζουν έναν άνθρωπο τόσοι δαίμονες . αυτός ήταν μέντιουμ , είχε ανακατέψει ευχές της Εκκλησίας με επικλήσεις δαιμόνων , Χριστιανικά βιβλία με μαγικά , και μετά τον εξουσίαζαν οι δαίμονες . Φοβερό ! Πολύ στενοχωρήθηκα . Μερικοί ψυχίατροι και τους δαιμονισμένους τους θεωρούν ψυχοπαθείς , γιατί δεν ξέρουν και δεν γνωρίζουν και δεν πιστεύουν ότι υπάρχουν δαίμονες , κάτι που επιδιώκουν τα δαιμόνια . Μερικοί Ιερείς πάλι κάποιους ψυχοπαθείς τους βγάζουν δαιμονισμένους . Ενώ ένας ψυχοπαθής , για να βοηθηθεί , πρέπει να πάει αλλού , ένας δαιμονισμένος αλλού . Και βλέπεις , πολλοί , λέγει ο Γέροντας , ενώ έχουν προβλήματα που τα προκάλεσαν οι αμαρτίες τους , δεν πηγαίνουν στον πνευματικό που μπορεί να τους βοηθήσει θετικά , αλλά καταλήγουν να εξομολογούνται στους ψυχολόγους !  Λένε το ιστορικό τους , τους συμβουλεύονται για τα προβλήματά τους  , και τους μπερδεύουν πολλές φορές χειρότερα , ενώ εάν πάνε να εξομολογηθούν στον πνευματικό , θα περάσουν την δυσκολία τους ευκολότερα , άνετα , γιατί με το μυστήριο της εξομολογήσεως ενεργεί η Χάρις του Θεού και λυτρώνονται . –Γέροντα , ρώτησε μια Μοναχή τον Άγιο Παίσιο , μερικοί λένε : «Δεν βρίσκουμε καλούς πνευματικούς , γι αυτό δεν πάμε να εξομολογηθούμε»  . Αυτά είναι δικαιολογίες . Κάθε πνευματικός έχει Θεία εξουσία , εφ όσον φοράει πετραχήλι . Τελεί το μυστήριο , έχει την Θεία Χάρη και όταν διαβάσει την συγχωρητική ευχή , ο Θεός σβήνει τις αμαρτίες τις οποίες εξομολογηθήκαμε με ειλικρινή μετάνοια . Από εμάς εξαρτάται πόσο θα βοηθηθούμε από το μυστήριο της εξομολογήσεως . Στο σημείο αυτό και σύμφωνα με τα παραπάνω , πρέπει να πούμε πως υπάρχει σήμερα μεγάλη σύγχυση γύρω από το θέμα της σχέσεως μεταξύ πνευματικού και του ψυχολόγου . Υπάρχουν μερικοί που λένε ότι δεν φθάνει ο πνευματικός , αλλά χρειάζεται και ο ψυχολόγος . Και υπάρχουν άλλοι που λένε ότι δεν χρειάζεται να πάει κανείς στον ψυχολόγο αρκεί ο πνευματικός . Όπως είπαμε και παραπάνω όταν ο πνευματικός γνωρίζει καλά την παράδοση της Εκκλησίας γύρω από την θεραπεία της ψυχής , δεν χρειάζεται να πάει κάποιος στον ψυχίατρο . Αλλά όλοι οι πνευματικοί δεν ξέρουν την παράδοση της Εκκλησίας και γι αυτό δεν ξέρουν να θεραπεύσουν και πως θα απαλλαγούμε από τα πάθη , λέγει ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος . Βεβαίως , έχει την Θεία Χάρη και με αυτό μας βοηθάει , αλλά χρειάζεται και η δική του πνευματική καθοδήγηση . Οπως επίσης , υπάρχουν περιπτώσεις που ο άνθρωπος είναι πλέον άρρωστος , λόγω παθολογικής καταστάσεως . Πολλές φορές από κληρονομικά αίτια ή από υπερκόπωση , λόγω εντατικής προσπάθειας στην μελέτη στους νέους , βλάπτονται τα νεύρα του ανθρώπου . Ακόμη όταν σε έναν πρόωρο θάνατο προσφιλούς προσώπου και που δεν γίνεται καλή διαχείριση του πόνου , τότε ο άνθρωπος όταν μάλιστα δεν έχει σχέση σωστή με την Εκκλησία και τον πνευματικό του , σ αυτές τις περιπτώσεις ίσως χρειάζεται υποστηρικτικά ο γιατρός . Η Εκκλησία , λέγει ο Μητροπολίτης , δέχεται την ιατρική επιστήμη . Κάποιος ας πούμε,  έχει  νεύρωση στομάχου . Ξέρουμε ότι η νεύρωση στομάχου , όπως και άλλες σωματικές ανωμαλίες , προέρχονται από στενοχώριες και προβλήματα που δεν αντιμετωπίζονται σωστά . Ένας καλός πνευματικός θεραπεύει αυτά τα λεγάμενα ψυχολογικά προβλήματα , αλλά χρειάζεται και ο γιατρός για να θεραπεύσει το στομάχι το οποίο αρρώστησε . Ξέρουμε επίσης καλά ότι στην ιατρική επιστήμη υπάρχει και ο νευρολόγος . Γι αυτό λέμε ότι ούτε τελείως τα αποκλείουμε αυτά τα πράγματα , ούτε τα δεχόμεθα ακριβώς όπως είναι . Πρέπει να υπάρχει διάκριση εκ μέρους των πνευματικών Πατέρων . Εμείς αυτό λέμε , όταν ο άνθρωπος κάνει μια καθαρή εξομολόγηση προλαμβάνει πολλά αρρωστημένα πράγματα , και μπορεί να θεραπευθεί και εσωτερικά . Οι άνθρωποι , έλεγε ένας αγιορείτης πηγαίνουν στον ψυχίατρο και γεμίζουν τα ψυχιατρεία , γιατί έφυγαν από την Εκκλησία και τους πνευματικούς Πατέρες . Όταν ένας άνθρωπος είναι άρρωστος ψυχολογικά και συνδέεται με έναν καλό πνευματικό Πατέρα , στον οποίο κάνει υπακοή και στον οποίο έχει εμπιστοσύνη, τότε σε σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να θεραπευθεί χωρίς να πάρει φάρμακα . Πολλές φορές τα λεγόμενα ψυχολογικά προβλήματα ξεκινούν από στραβούς λογισμούς . Ας πούμε και τούτο αδελφοί . Η Εκκλησία δέχεται την ιατρική επιστήμη , ίσως δεν μπορεί να δεχθεί και την ψυχολογία ως επιστήμη , γιατί πιστεύω , λέγει ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος , ότι η ψυχολογία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί από την Εκκλησία επιστήμη , γιατί ως επιστήμη δεχόμαστε κάθε τι που ασχολείται με το επιστητό . όπως η Αστρονομία είναι επιστήμη όχι όμως η αστρολογία . Η ψυχολογία πάει να υποκαταστήσει και να αντικαταστήσει τον Ιερέα και γενικά τον Θεό , γι αυτό χρησιμοποιείται από αθεϊστικά συστήματα στο να αρνηθούν τον Θεό . Σήμερα η ψυχολογία αυτονομείται από την Εκκλησία , και όπως γνωρίζουμε , κάθε αυτονόμηση είναι αίρεση , ας αφήσουμε πως και οι ίδιοι οι ψυχολόγοι διαφωνούν μεταξύ τους μια και υπάρχουν τόσες σχολές όσοι και οι ψυχολόγοι . Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους ψυχιάτρους οι οποίοι , έχουν βεβαίως τα φάρμακα που επιδρούν στο νευρικό σύστημα και θεωρούν πως κάτι κάνουν , όμως πολλοί απ αυτούς είναι άθεοι και το καυχώνται , που αν εξετάσουν τους Αγίους μας θα τους βγάλουν όλους Άρρωστους , γιατί π.χ οι Άγιοι βλέπουν Αγγέλους , βλέπουν οράματα , αποκαλύψεις , έχουν προορατικό χάρισμα κ.λ.π. ή βλέπουν τον Χριστό μας ή τους Αγίους . Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε επιγραμματικά . 1) Η ψυχολογία είναι δημιούργημα των δυτικών που είχαν άγνοια της Ορθοδόξου Παραδόσεως . Βοηθά κάπως τους άθεους για να ζήσουν στην αθεΐα τους υποφερτά . όμως δεν τους σώζει αποτελεσματικά . 2) Πολλοί πνευματικοί Πατέρες δεν γνωρίζουν να  θεραπεύουν τον άνθρωπο , επειδή αγνοούν την Ορθόδοξη Παράδοση , γι αυτό δημιουργούν την ανάγκη επισκέψεων των ανθρώπων στους ψυχιάτρους . 3) Υπάρχει διάκριση μεταξύ ψυχολόγων ή ψυχιάτρων και νευρολόγων . Μπορούμε να δεχθούμε την νευρολογία ως επιστήμη , όμως έχουμε πολλές επιφυλάξεις για την ψυχιατρική , και την ψυχολογία . 4) όπως υπογραμμίσαμε , υπάρχει χαώδης διαφορά μεταξύ συγχρόνου ψυχολογίας , που εκφράζεται από διάφορες σχολές με πολλές διαφορές μεταξύ τους , και Ορθοδόξου Παραδόσεως , δηλαδή Ορθοδόξου ψυχοθεραπείας . Οι διαφορές αυτές βρίσκονται στα θέματα : τι είναι ασθένεια , τι είναι υγεία , τι είναι ψυχή , τι είναι θεραπεία , και πως θεραπεύεται η ψυχή του ανθρώπου , γιατί για μας η Ορθοδοξία είναι μία θεραπευτική αγωγή και ότι η Θεολογία είναι μία ιατρική θεραπευτική επιστήμη . Μπορεί ο Χριστιανός , που είναι γνώστης της Πατερικής διδασκαλίας , να δεχθεί ότι υπάρχουν με την σύγχρονη ψυχιατρική κάποιες ομοιότητες αλλά υπάρχει ουσιαστική διαφορά , όπως π.χ. ένας όχι πιστός  ψυχίατρος δεν μπορεί να βοηθήσει ένα δαιμονισμένο γιατί τον θεωρεί απλώς ψυχοπαθή και τον γεμίζει φάρμακα . Μια φορά ήρθε στο καλύβι ένας από την Νότια Ελλάδας , που είχε πάει στους Ινδούς , και είχε δαιμονιστεί , λέγει ο Άγιος Παίσιος ο Αγιορείτης . Έλεγε κάτι βρισιές και έβγαζε από το στόμα του αφρούς . Τα μάτια του ήταν ορθάνοιχτα , άγρια . Του έλεγα :  « Μην λες αυτές τις βλασφημίες , γιατί έτσι καλείς τα δαιμόνια» . δεν άκουγε . «Και από την άλλη ζητούσε να τον βοηθήσω»   «Βοήθησέ με , έλεγε , μόνον εσύ μπορείς να με βοηθήσεις» . « Εμ πως μπορώ να σε βοηθήσω ;» του λέω . « Θέλεις να προσευχηθώ , για να λυτρωθείς με την Χάρη του Χριστού , κι εσύ καλείς τα δαιμόνια . Πήγαινε να εξομολογηθείς , να σου διαβάσουν εξορκισμούς και έλα μετά να συζητήσουμε» . « Δεν πηγαίνω» μου λέει . « έλα μέσα να σου βάλω λαδάκι από το κανδήλι»  , του είπα . « Δεν θέλω , θέλω να με βοηθήσεις» . Πήγε μετά πιο, πέρα και κουβέντιαζε με κάποιον . Κάποια στιγμή που έλεγα σε μια συντροφιά ότι ο Θεός επιτρέπει τις δοκιμασίες για την σωτηρία μας , φώναξε από πέρα :  « Ρε συ , γιατί λες πως εργάζεται ο Θεός , για να σωθούν οι άνθρωποι;  Έχουμε έναν Πατέρα στον Ουρανό και έναν στην γη και πιο πάνω είναι ένας άρχοντας» , εννοούσε τον διάβολο. « Πάψε τις δαιμονολογίες» του λέω , και έλεγα την ευχή . « Τώρα με μπέρδεψες» μου λέει  « Φύγε» του είπα και τον τίναξα πέρα . Έγινε κουβάρι . « Εσύ με ποιόν είσαι ;» , με ρωτάει . « Με τον Χριστό» του λέω « Ψέματα λες , μου λέει , δεν είσαι με τον Χριστό , αφού εγώ είμαι ο Χριστός κι εσύ με χτυπάς» . Του τα παρουσιάζει ανάποδα ο διάβολος , λέει ο Άγιος Παίσιος. Βλέπουμε καλοί μου , το εωσφορικό πνεύμα , το οποίο μόνο με υπακοή στον πνευματικό δαμάζεται . Αν έκανε υπακοή θα βοηθιόταν . Ναι σχεδόν όλοι οι ψυχολόγοι και ψυχίατροι , αυτά τα θεωρούν ψυχοπάθεια και σκεπάζουν το πρόβλημα με φάρμακα . Πόσο μεγάλη ζημιά κάμνει η αμαρτία στον άνθρωπο αδελφοί , φαίνεται χαρακτηριστικά και εις την περίπτωση , όπου ο Κύριος θεράπευσε τον κωφό και τυφλό δαιμονιζόμενο . «Τότε του έφεραν ένα δαιμονιζόμενο , που ήταν συγχρόνως τυφλός και κουφός . Και τον θεράπευσε , ο Ιησούς , ώστε ο τυφλός και κουφός και ομιλούσε  και έβλεπε»  . ( Ματθ ιβ, 22) .  « Η του δαίμονος τούτου ( μανικόν δαιμόνιον) λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος , πονηρία εκατέραν την είσοδον του ανθρώπου τούτου απέφραξε , δι ής έμελλε πιστεύειν θεωρίαν τε και ακοήν, αλλ όμως ο Χριστός ανέωξε»  . Η θέση του δυστυχούς αυτού ανθρώπου ήταν θλιβερά , γιατί το πονηρό πνεύμα του κατέστρεψε σπουδαιότατα όργανα και αισθητήρια , τον έκαμε τυφλό και κωφάλαλο , έτσι ώστε να μην μπορεί να επικοινωνεί με τους άλλους ανθρώπους , αλλά ούτε και με τον Θεό , εφ όσον η όραση και η ακοή είχαν φραχθεί . Και όμως είναι θλιβερότερη η κατάσταση εκείνων , που έχουν σώας μεν όλες τις αισθήσεις του σώματος , αλλά αφήκαν τον Σατανά να τους κάμει ψυχικώς τυφλούς και κουφούς , για να μην βλέπουν τα έργα του Θεού και να μην ακούν την φωνή Του . Μόλις έφεραν τον δυστυχή αυτόν άνθρωπο , αμέσως ο Κύριος τον θεράπευσε . Και φάνηκε αμέσως της θαυμαστής ενέργειας το αποτέλεσμα . Μόλις το δαιμόνιο αναγκάσθηκε να αφήσει ελεύθερα τα αισθητήρια νεύρα , αμέσως αυτά ανέκτησαν την ενέργειά τους . Το αυτό θαύμα συμβαίνει και στην ψυχή των σωζόμενων από τον Κύριο .  Όταν η Θεία Χάρις βγάλει το πνεύμα της κακίας και της αμαρτίας , η ψυχή ανακτά τις δυνάμεις της , που ήταν αχρηστεμένες ή διεστραμμένες . Σκέπτεται πλέον ορθά , επιθυμεί τα σεμνά και δίκαια και θεάρεστα , θέλει δε τα σύμφωνα προς το Θείο Θέλημα . Και τότε τα μάτια τόσο του σώματος όσο και της ψυχής ανοίγουν πλέον και βλέπουν την αλήθεια και την Θεία αγαθότητα , τα δε χείλη κινούνται σε ομολογία του ονόματος του Χριστού και σε δοξολογία Αυτού . Γι αυτό καλοί μου αδελφοί στο τροπάριο – μεγαλυνάριο εις την Υπεραγία  Θεοτόκο ψάλλουμε :  « Από των πολλών μου αμαρτιών , ασθενεί το σώμα ασθενεί μου και η ψυχή , προς Σε καταφεύγω την Κεχαριτωμένην , ελπίς απηλπισμένων , Συ μοι βοήθησον» . Πράγματι , σαν ασθενεί το σώμα και η ψυχή κουράζεται και σαν ασθενεί η ψυχή τότε και το σώμα νοιώθει ασθενικό . Στην περίπτωση των Γραμματέων και Φαρισαίων που ήταν μπροστά στο θαύμα του Ιησού ήταν χειρότερα τα πράγματα . Εκείνοι δεν είχαν κάποια σωματική ασθένεια , αλλά ασθενούσαν κατά πολύ περισσότερο στην ψυχή , που ήταν γεμάτη η ψυχή τους φθόνο και μίσος για τον Ιησού λέγοντες : « Ούτος ουκ εκβάλλει τα δαιμόνια , ειμή εν τω Βεελζεβούλ άρχοντι των δαιμονίων»( Ματθ ιβ, 24)  δηλ οι Φαρισαίοι φθόνησαν την δόξα του Χριστού και είπαν για να εξουδετερώσουν την εντύπωση , που προκάλεσε το θαύμα Του : Αυτός δεν βγάζει τα δαιμόνια παρά με την βοήθεια και την δύναμη του Βεελζεβούλ, ο οποίος είναι άρχων των δαιμόνων . ( Βεελζεβούλ ήταν όνομα φοινικής θεότητας , το οποίο σήμαινε θεός μυιών ή θεός της κόπρου , της ακαθαρσίας και της αμαρτίας .  Το, όνομα του μισητού αυτού θεού των ειδωλολατρών μεταχειρίζονταν οι Ιουδαίοι για να ονομάσουν τον άρχοντα των δαιμόνων . Και αυτοί οι φοβεροί παρουσιάζουν σύμμαχο του Χριστού !!!) . Λέγουν δηλαδή οι Φαρισαίοι , ότι υπάρχει σύμβαση και συνενοχή του Χριστού με τον Σατανά . Πράγματι ποτέ δεν υπήρξε τέτοια συκοφαντία τόσο ψεύτικη , αναίσχυντη , όσο αυτή , που ενέπνευσε ο πονηρός στα όργανά του τους Ιουδαίους , για να συκοφαντήσουν τον διώκτη των δαιμόνων τον Ιησού.  Βεβαίως  δεν τόλμησαν να τα πούνε φωνακτά . « Ειδώς δε ο Ιησούς τας ενθυμήσεις αυτών , είπεν αυτοίς»  . Ο Ιησούς όμως γνώρισε τις απόκρυφες σκέψεις των και τους είπε . Εάν εγώ με την συνέργεια του Βεελζεβούλ βγάζω δαιμόνια , τότε φανερώνεται ότι έφθασε επάνω σας η Βασιλεία του Θεού . Βλέπουμε λοιπόν αδελφοί , μια και ομιλούμε <περί ψυχής> ότι η ψυχή του ανθρώπου ή θα είναι οικία του Χριστού ή του Σατανά . Οι Φαρισαίοι , δεν το γνώριζαν , αλλά ήταν εκπρόσωποι , όργανα του ιδίου του Σατανά και ας πίστευαν πως υπηρετούν τον Γιαχβέ , και πως περίμεναν τον Μεσσία και βλαστημούσαν τον Χριστό ως φάγον και οινοπότη , ως πλάνο και Σαμαρείτη γιατί Τον έβλεπαν με την ταπεινή μορφή ανθρώπου . Και δεν αρκέστηκαν σ αυτά αλλά και τόλμησαν να αποδίδουν τα θαύματα του Ιησού σε ενέργεια του πονηρού πνεύματος , του Βεελζεβούλ!! Κι αυτό γιατί : « Ο αγαθός άνθρωπος εκ του αγαθού θησαυρού της καρδίας  εκβάλλει τα αγαθά , και ο πονηρός άνθρωπος εκ του πονηρού θησαυρού εκβάλλει πονηρά» . Πράγματι , ο αγαθός άνθρωπος , έχει μέσα του αγαθό θησαυρό , διαθέσεις αγαθές , ευγενείς , θεάρεστες , επιθυμίες και πόθους αγνούς και θεοφιλείς , αποφάσεις αγαθές και καρποφόρες .  Η δε ζωή των αγαθών , στην εσωτερική ζωή τους , θα βρείτε πολύ ειρήνη και χαρά , γιατί το αγαθό υλικό , που έχουν μέσα τους , η Χάρις του Αγίου Πνεύματος , παράγει καρπό αγάπης , ειρήνης ,  μακροθυμίας , πραότητας , δεν πονηρεύονται , δεν είναι καχύποπτοι . Αντιθέτως , ο πονηρός άνθρωπος , εκ του πονηρού θησαυρού εκβάλλει πονηρά , εκθέτει σκέψεις πονηρές κακούς λογισμούς , λόγια αισχρά και βρώμικα , έργα παράνομα , και έχει κακοήθεια , μίσος, εκδίκηση και όπως είπε ο Κύριος : « έσωθεν γαρ  εκ της καρδίας των ανθρώπων οι διαλογισμοί , οι κακοί εκπορεύονται , μοιχείαι , πορνείαι , φόνοι , κλοπάί , πλεονεξίαι , πονηρίαι , δόλος , ασέλγεια , οφθαλμός πονηρός , βλασφημία , υπερηφάνεια αφροσύνη»  (Μαρκ 7, 21-22) . Και αλλοίμονο !  ένας τέτοιος άνθρωπος , με τέτοιο αμαρτωλό θησαυρό ,θησαυρίζει θησαυρό οργής , όταν η οργή του Θεού αποκαλυφθεί , κατά την δικαία Του Κρίση .  « Εκ γαρ των λόγων σου δικαιωθήση , και εκ των λόγων σου καταδικασθήση» (Ματθ ιβ , 37)  . Την επομένη συν Θεώ .

8-3-2017

                           Χριστιανισμός – Χριστιανοί και περί παθών της ψυχής

           Όταν κάποιος ξεκινάει για ένα ταξίδι θα πρέπει να ξέρει που πηγαίνει . Αυτό συμβαίνει και με την Μεγάλη  Σαρακοστή ευλογημένοι αδελφοί μου , που ευρισκόμεθα στην αρχή αυτής . Πάνω απ όλα η Μεγάλη Σαρακοστή είναι πνευματικό ταξίδι που προορισμός του είναι το Πάσχα , « η εορτή των εορτών» . Είναι η προετοιμασία για να νοιώσουμε το νόημα του Πάσχα που είναι η πραγματική αποκάλυψη , που είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια γιορτή , κι αυτό το ξέρουν όσοι έστω και μια φορά , έζησαν αυτή την νύχτα  « την σωτήριο την φωταυγή και λαμπροφόρο» , που γεύτηκαν εκείνη την μοναδική χαρά , την λαμπρή . Αλλά τι είναι αυτή η χαρά ;  Ναι είναι η χαρά που ψάλουμε στην Θεία Λειτουργία :  « νυν πάντα πεπλήρωνται φωτός , Ουρανού τε και Γη και τα καταχθόνια»  . Ένα τέτοιο φώς , φώς αναστάσιμο ζητούμε να έχουμε και σε κάθε Θεία Λειτουργία , και κυρίως τις Κυριακές , που είναι κάθε φορά Aναστάσιμη η Θεία Λειτουργία . Πριν την ανάγνωση του Ιερού Ευαγγελίου ζητά ο Ιερέας εξ ονόματός μας από τον Κύριο το φως της Θεογνωσίας . « Έλλαμψον εν ταις καρδίας ημών , Φιλάνθρωπε Δέσποτα , το της Θεογνωσίας ακήρατον φώς....» , δηλ Λάμψε μέσα στις καρδιές μας , φιλάνθρωπε Κύριε , το άφθαρτο και γνήσιο φως της Θεογνωσίας Σου και άνοιξε τα μάτια της διανοίας μας δια να κατανοούμε τα Ευαγγελικά Σου κηρύγματα . Βάλε μέσα μας και τον φόβο των μακαρίων Σου εντολών , ίνα , αφού καταπατήσουμε όλες τις σαρκικές επιθυμίες ,  ακολουθήσουμεπνευματικό τρόπο ζωής και με το να έχουμε ως παντοτινό φρόνημα , αλλά και με το να πράττουμε όλα όσα αποβλέπουν στην δική  Σου αρέσκεια και δόξα . Ζητούμε αυτά από Σένα Κύριε , διότι Συ είσαι ο φωτισμός των ψυχών και των σωμάτων μας , Χριστέ ο Θεός , και σε Σένα αναπέμπομεν την δόξαν . Επειδή ομιλούμε , καιρό τώρα αδελφοί « περί ψυχής» στην ευχή αυτή της Εκκλησίας μας  , μέσα στην Θεία Λειτουργία και προ του Αγίου Ευαγγελίου βλέπουμε την αξία που έχει να έχουμε μέσα μας το της θεογνωσίας το φώς το αληθινό . Ο καιρός που προηγήθηκε της σαρκώσεως του Κυρίου μας ήταν ο καιρός της κυριαρχίας του σκότους . Με την σάρκωση του Χριστού ήρθε στον κόσμο το φως το αληθινό :  « Η θεία Γραφή ονομάζει συνήθως νύκτα τον καιρό πριν από την ένσαρκο επιδημία του Χριστού , κατά τον οποίο .....το σκότος της αγνοίας κυριαρχούσε επάνω στην γη . Ενώ ημέρα ονομάζει τον χρόνο της επιδημίας ( ερχομού) του Σωτήρος , κατά τον οποίο φωτισθήκαμε και δεχθήκαμε στον νου μας το φώς της αληθινής θεογνωσίας και βλέπουμε πλέον με τους οφθαλμούς της ψυχής μας τον Ήλιο της δικαιοσύνης» , μας λέγει ο Κύριλλος ο Αλεξανδρείας . Και όπως γράφει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς , που εορτάζουμε την επόμενη Κυριακή , « η γνώση ονομάζεται φώς , επειδή χορηγείται από το Φώς εκείνο , όπως λέγει ο Μέγας Παύλος : Ο Θεός ο ειπών εκ σκότους φως λάμψαι , ος έλαμψεν εν ταις καρδίας ημών προς φωτισμόν της γνώσεως της δόξης του Θεού» . Αλλάόπως ακούσαμε για να εισέλθουμε στην χαρά του Κυρίου μας , την Θεία Λειτουργία , πρέπει να καταπατήσουμε τις σαρκικές επιθυμίες .  Ο άνθρωπος , ο οποίος είναι φίλος , μάλλον δούλος των ηδονών , αρνείται την πρόσκληση του Κυρίου να συμμετάσχει στο Δείπνο της αγάπης Του . Διότι « όταν ο ανθρώπινος νους ρέπει προς την φιληδονία , και τα πάθη είναι ανίσχυρος και αδύνατος στο έργο του Θεού»  . Οι Πατέρες αποκαλούν τα πάθη « επιθυμίες απάτης»  και ότι είναι γνήσιοι καρποί της διαστροφής της ψυχής . Τα πάθη είναι όπως και άλλοτε είπαμε , αρρώστιες της ψυχής . Και όπως για να θεραπευτεί μια σωματική αρρώστια πρέπει να διαπιστωθεί η φύση της και να βρεθούν οι αιτίες που την προκαλούν , το ίδιο πρέπει να γίνει και με τα πάθη . Περί παθών ο λόγος σήμερα αδελφοί . Τα πάθη δεν ανήκουν στην ανθρώπινη φύση . Ο Άγιος Κλήμης Αλεξανδρείας λέει ,  ότι  ανήκουν « ειςτην παρά φύση κίνηση της ψυχής»  , και ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος τονίζει , ότι η αρετή είναι   « κατά φύσιν , η δε κακία παρά φύσιν» . Τα πάθη τα γεννά η ξένη προς το μέτρο της φύσεως ικανοποίηση των επιθυμιών του σώματος . Κάνοντας π.χ. ο άνθρωπος κατάχρηση της τροφής , για να προσφέρει περισσότερη ηδονή στην γεύση , πέφτει στο πάθος της γαστριμαργίας , της πολυποσίας , της μέθης , και υποκινεί την σαρκική ακολασία. Από την παρά φύση αγάπη προς το σώμα γεννιούνται τα πονηρά πάθη και το πλήθος των αμαρτημάτων . Είναι χαρακτηριστικό ότι , όπως η ψυχή καθεαυτή επιποθεί την μέλλουσα και Θεία ηδονή , έτσι και το σώμα μετά την πτώση ζητάει την παρούσα και πρόσκαιρη ηδονή . Και αυτή η ηδονή , ως αισθητή , ενεργείται με τις αισθήσεις του ανθρώπου και προκαλείται από τα αισθητά πράγματα που περιβάλλουν τον κόσμο , λέγει ο Γεώργιος Α Καλπούζος . Επειδή ο άνθρωπος είναι σώμα και ψυχή , έτσι και τα πάθη είναι , ψυχικά και σωματικά , σύμφωνα με τον Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό . Ψυχικά πάθη είναι η λήθη , η ραθυμία , και η άγνοια . Από τα τρία αυτά σκοτίζεται το μάτι της ψυχής , δηλαδή ο νους , και κυριεύεται από όλα τα πάθη της ψυχής , που είναι ουκ ολίγα . Σήμερα θεωρήσαμε φρόνιμο να ομιλήσουμε εν συντομία μια μικρή ανάλυση να κάνουμε , στην Ευχή του Οσίου Εφραίμ του Σύρου : « Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου , πνεύμα αργίας , περιεργείας , φιλαρχίας και αργολογίας μη μοι δώς . Πνεύμα δε σωφροσύνης , ταπεινοφροσύνης , υπομονής και αγάπης χάρισαί μοι τω σω δούλω . Ναι Κύριε Βασιλεύ , δώρησαί μοι του οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου . ότι ευλογητός ει εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν» . Την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστήη Αγία μας Εκκλησία χρησιμοποιεί  πολλές κατανυκτικές προσευχές , οι οποίες βοηθούν και στο νόημα της Ιεράς αυτής περιόδου να κατανοήσουμε και στο βάθος της πνευματικής μας; ζωής να φθάσουμε . Μεταξύ των προσευχών αυτών είναι και η γνωστή μικρή στην έκταση , αλλά βαθειά σε νοήματα Ευχή του Οσίου Εφραίμ του Σύρου , που μας βοηθά κι εμάς στο θέμα που αναπτύσσουμε τον τελευταίο καιρό περί <ψυχής> και των <παθών της ψυχής> , με την βοήθεια του Μακαριστού π. Θεόδωρου Μπεράτη , ιεροκήρυκος . Η προσευχή αυτή είναι όπως είπαμε του Οσίου Πατρός Εφραίμ που γεννήθηκε το 306 μ .Χ . στην Συρία , και είχε διδάσκαλό του τον Επίσκοπο Ιάκωβο , Ιδρυτή της Θεολογικής Σχολής της Νισίβεως , πρόμαχος μετά του Αγίου Αθανασίου , της Ορθοδοξίας . Ο Εφραίμ ήτο καλός γνώστης και άριστος διδάσκαλος του Ορθοδόξου δόγματος , ανασυγκρότησε και αναγέννησε τον Μοναχικό βίο στην Συρία , υπογραμμίζοντας στους Μοναχούς και λαϊκούς , ότι ολοκληρωμένη πνευματική ζωή δεν είναι μόνο να αποφεύγει ο Χριστιανός την αμαρτία, αλλά να επιδιώκει την εν Χριστώ θετική αρετή . Ο Όσιος αρχίζει την προσευχή με την προσφώνηση « Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου» . Ονομάζει τον Θεό, όπου η λέξη <Κύριος> είναι ένα από τα πολλά Ιερά ονόματα του Θεού . Με το όνομα < Κύριος> απευθύνεται και ο Δαβίδ « Κύριε εκέκραξα προς Σε ...»  κ.λ.π. καθώς και οι μαθητές του Ιησού : « Κύριε , προς τίνα απελευσόμεθα ; ρήματα  ζωής αιωνίου έχεις» . «Κύριος» είναι ο κυρίαρχος , ο ιδιοκτήτης , ο οικοδεσπότης , ο Θεός Δημιουργός και κυβερνήτης πάσης της κτίσεως . Το αξιοσημείωτο είναι , ότι αυτόν τον Κύριο και Δεσπότη και Βασιλέα ο Όσιος Εφραίμ τον αισθάνεται ιδικό του  , προσωπικό Κύριο και Δεσπότη και Βασιλέα , και απευθύνει τα αιτήματα της καρδιάς του και της ζωής του Και σαν πρώτο αίτημα παρακαλούμε τον Κύριο να μην επιτρέψει να μας καταλάβει διάθεση φυγοπονίας , να μην μείνουμε δηλαδή άπρακτοι , ανενέργητοι , χωρίς εργασία , οκνηροί και στα καθημερινά προς το ζην και στα πνευματικά . Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο να «εργάζεσθαι ( τον Παράδεισο) αυτόν και φυλάσσειν» ( Γεν β , 15) . Η εργασία είναι συνυφασμένη με την ζωή του ανθρώπου και αποτελεί υποχρέωση να εξυπηρετεί τον εαυτό του και τον πλησίον , και σε περίπτωση που παραβαίνει το καθήκον – εντολή αυτή του Θεού θα τιμωρηθεί ως δούλος , ο οποίος έκρυψε το τάλαντο « ...τον αχρείον δούλον εκβάλετε εις το σκότος το εξώτερον» ( Ματθ ΚΕ, 30) ,  διότι η αργία είναι τμήμα της κακίας , και ρίζα της πονηρίας . Η αργία γεμίζει την ψυχή με ελαττώματα και την κάνει σαν παραμελημένο χωράφι , χέρσο , στο οποίο φυτρώνουν αγκάθια . Και δεν είναι ολίγοι που γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι κρίνοντες και κατακρίνοντας τους άλλους , ή από καφενείο σε καφενείο για να περάσουν , όπως λένε , την ώρα τους , την τόσο πολύτιμο . Ο οκνηρός και άεργος γεμίζει την ζωή του με κάθε είδους κακές και αμαρτωλές επιθυμίες ( Παρ ιγ , 4) , παρασύρεται σε ψεύδη και κλοπές , σε αδικίες και ασωτίες , σε αμαρτήματα θανάσιμα . Ο ευσεβής Χριστιανός και από το κρεβάτι του πόνου θα βρει τρόπους να αξιοποιήσει τα χαρίσματά του και να αποδειχθεί ωφέλιμος . Ακόμη και συνταξιούχοι δεν αδρανούν και δεν μένουν αργοί βρίσκουν τρόπους δραστηριότητος και χαίρονται την προσφορά τους και περνά ο καιρός δημιουργικά , θεάρεστα . Το ίδιο συμβαίνει και στα πνευματικά , ο πνευματικός άνθρωπος δεν παραμελεί τα καθήκοντά του , την προσευχή , τον εκκλησιασμό , την μελέτη του Θείου Λόγου και άλλων πνευματικών βιβλίων , γι αυτό λέμε  « Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου , πνεύμα αργίας ...μη μοι δως...». Σαν δεύτερο αίτημα της Ευχής του Οσίου είναι το « Κύριε ...πνεύμα περιεργίας ...μη μοι δως» , δηλαδή τον παρακαλούμε να μας φυλάξει από το κακό της περιέργειας . Βεβαίως όταν λέμε περιέργεια , δεν εννοούμε το αγνό ενδιαφέρον του ανθρώπου για μάθηση και γνώση χάριν των οποίων έχουμε την ανάπτυξη της επιστήμης , τις ανακαλύψεις και την πρόοδο της ζωής . Κακή περιέργεια εννοούμε την αδιάκριτη , άκαιρη και επίμονο απασχόληση με τις υποθέσεις των άλλων , για την ικανοποίηση της αδυναμίας μας να ασχολούμεθα με υποθέσεις του γείτονα , των συγγενών , ακόμη και η αγωνιώδης απασχόληση με γεγονότα που συμβαίνουν στον κόσμο γενικότερα , και δίνουμε μεγάλη αξία σε διαδόσεις , σε φήμες , σε πολιτικά και οικονομικά γεγονότα , σε εγκλήματα, σε σκάνδαλα και παρόμοια .  Ο Απόστολος Παύλος συνδέει την φλυαρία των γυναικών και πολλές φορές των ανδρών , μετά της νοσηρής περιέργειας και απρέπειας , « ...άμα δε και αργαί ( οι γυναίκες) μανθάνουσι περιερχόμεναι τας οικίας , ου μόνον δε αργαί , αλλά και φλύαροι και περίεργοι , λαλούσαι τα μη δέοντα» ( Α Τιμ ε, 13) . Ο περίεργος είναι παθολογικός τύπος , πολύ αποκρουστικός και εκνευριστικός στον κύκλο του και έχει ορμή προς απρεπή ανασκαλίσματα βρωμερών υποθέσεων και δημοσίευση σκανδάλων από στόμα σε στόμα και ιδιαιτέρως σε ευρύ κοινό δια μέσω των εφημερίδων , περιοδικών και Μέσων Μαζικής δήθεν Ενημερώσεως ( ΜΜΕ)  . Μα και η προμήτωρ Εύα έκανε το ίδιο , δέχθηκε από τον όφι – σατανά  τον πειρασμό της περιέργειας , περιεργαζόμενη τον απαγορευμένο καρπό . Κάτι ανάλογο έφερε τον Προφητάνακτα Δαβίδ ο οποίος από το δώμα του ανακτόρου του  περιεργαζόταν απαγορευμένη σκηνή , και έπεσε σε διπλό έγκλημα . Και ας έλθουμε τώρα στο τρίτο αίτημα της φιλαρχίας από την οποία παρακαλούμε να μας φυλάξει ο Πανάγαθος Θεός . Δηλαδή την επιθυμία και αγωνία της αποκτήσεως αρχής εξουσίας , και κατά συνέπεια της κενής , της ματαίας τιμής και δόξας . Βεβαίως ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο « και ευλογησεν αυτούς ο Θεός , λέγων , αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και πληρώσατε την γην και κατακυριεύσατε αυτής ...» ( Γεν α, 28) . Αλλάκαι σε όλους τους ανθρώπους έδωσε την δυνατότητα να είναι σε στενότερο και ευρύτερο περιβάλλον συνανθρώπων , άρχοντες και να διοικούν , να διευθύνουν , να δικάζουν γενικώς , να προΐστανται , όπως και μέσα στην οικογένεια καθόρισε τον άνδρα κύριον της γυναικός   (Εφεσ ε, 22-24)  και στην μητέρα να κυβερνάει και κατευθύνει στο καλό τα παιδιά της , πάντα βεβαίως να άρχουν με σύνεση , και σοφία , με αγάπη και συναίσθηση της ευθύνης προς το συμφέρον « ως λόγον αποδώσοντες» ( Εβρ ιγ , 17)  . Όμως αυτή η δωρεά του Θεού στον πρώτο άνθρωπο η αμαρτία την διέστρεψε σε διάφορες περιπτώσεις , από προσφορά και διακονία σε πάθος και μανία για απόκτηση εξουσίας για εγωιστικούς σκοπούς , το μετέβαλε σε φιλαρχία ( φίλος ,άρχειν) , που καταλαμβάνει και κυριεύει τις ψυχές πολλών ανθρώπων μεγαλόσχημων , αλλά και άσημων , ακόμη και από παιδικής ηλικίας στην μάθηση , στο παιγνίδι και αλλού . Ο έχων λοιπόν το πάθος της φιλαρχίας μπορεί να πατάει επάνω στα δίκαια των άλλων ή στα πτώματα συνανθρώπων του για να υψωθεί και άρχει αυτός κατηγορώντας , συκοφαντώντας τους άλλους . Αυτή ακριβώς την κατάσταση θέλει να αποφύγει ο Χριστιανός , γι αυτό και με την προτροπή του Οσίου Πατρός παρακαλεί τον Κύριο να τον φυλάξει από το πνεύμα της φιλαρχίας . Γιατί γνωρίζουμε πως ο έχων το πάθος αυτό και αν ακόμη επιτύχουν αυτό που περιμένουν , συνήθως δεν αρκούνται σ αυτό , και γίνονται αξιολύπητοι , μελαγχολούν , καταθλίβονται , απογοητεύονται μένουν με την πικρή γεύση του ανικανοποίητου . Βεβαίως δεν μπορούμε να αποκλείσουμε και για τον πιστό Χριστιανό να οραματίζεται μια θέση και ένα αξίωμα , όταν μάλιστα διαθέτει προσόντα και ικανότητες , γνωρίζοντας ότι έτσι θα διακονήσει ως διάκονος Χριστού , τους συνανθρώπους του , και οι υπηρεσίες του θα γίνονται με σεβασμό και αγάπη προς τον πλησίον.  Για τον Χριστιανό καλοί μου είναι όλοι οι πόθοι , όταν γίνονται εν Χριστώ αλλά ο πόθος ο περισσότερο ανώτερος για δόξα μεγαλύτερη και αιώνια είναι η δόξα της Βασιλείας των Ουρανών και για τον παρόντα κόσμο η δόξα του καλού Χριστιανού είναι η δόξα του Ουρανίου Πατέρα , δηλαδή η ζωή του να γίνεται δόξα του Θεού , και γι αυτό φοβείται τις δόξες του κόσμου μήπως τον επηρεάσουν και τον τυφλώσουν και χάσει τον δρόμο για τον Ουρανό , γι αυτό εύχεται πνεύμα φιλαρχίας ...μη μοι δως .... Και τώρα έρχεται ο Όσιος με το τέταρτο κατά σειρά αίτημά του σε κάτι που δεν δίδουν οι άνθρωποι βαρύτητα ,  « Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου , πνεύμα ....αργολογίας μη μοι δως....» . Το αίτημα αυτό αναφέρεται στους «αργούς» λόγους  . Δηλαδή στους μάταιους λόγους , στα περιττά λόγια , που λέγονται χωρίς ωφέλεια για κανένα , όπως αισχρά αστεία , πειράγματα , που δημιουργούν παρεξηγήσεις και συγκρούσεις πολλές φορές . Και το είπε ο Κύριος  « ότι παν ρήμα αργόν , ο εάν λαλήσωσιν οι άνθρωποι , αποδώσουσι περί αυτού λόγον εν ημέρα κρίσεως» ( Ματθ  ιβ,  36) . Δηλαδή , θα λογοδοτήσουν οι άνθρωποι για κάθε περιττό και μάταιο και άκαρπο λόγο την ήμερα της Κρίσεως μια και τα λόγια μας φανερώνουν την πνευματικότητά μας το απαύγασμα του εσωτερικού μας ανθρώπου όπως είπε και ο Κύριος : « εκ γαρ του περισσεύματος της καρδίας το στόμα λαλεί , ο αγαθός άνθρωπος εκ του αγαθού θησαυρού εκβάλλει αγαθά , και ο πονηρός άνθρωπος εκ του πονηρού θησαυρού εκβάλλει πονηρά ... εκ γαρ των λόγων σου δικαιωθήση και εκ των λόγων σου καταδικασθήση» ((Ματθ  ιβ , 34 ,35, 37)

                                                        Περί αρετών της ψυχής

           Και τώρα , μετά από τις αιτήσεις του Οσίου προς τον Κύριο να μας προφυλάξει από τα αρνητικά , που είπαμε παραπάνω , στην συνέχεια παρακαλεί , μάλλον εμείς παρακαλούμε < θετικές > αιτήσεις . Παρακαλούμε να μας χαρίσει πνεύμα σωφροσύνης , ταπεινοφροσύνης , υπομονής και αγάπης . Ξέρουμε πως η πνοή του ανέμου λέγεται πνεύμα. Αυτό το πνεύμα είναι της Δημιουργίας του Θεού της φύσεως άνεμος που πνέει ευεργετών την Γη ή και αν είναι ισχυρότατος 12 ας πούμε μποφόρ λέγεται τυφώνας που τρέχει με 120- 140 km/ hκαι προκαλεί ερήμωση – καταστροφή . Υπάρχει και το κακό πνεύμα , ο δημιουργημένος υπό του Θεού άγγελος που είχε δόξα από τον Θεό και ξεπέφτοντας από έπαρση και εγωισμό έγινε ο Σατανάς εχθρός του Θεού και ανθρώπων . Υπάρχει βεβαίως για μας το Άγιο Πνεύμα που καλούμε σε βοήθεια  το Παράκλητο το Πνεύμα της Αληθείας , το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος , αυτό παρακαλούμε να μας χαρίσει πνεύμα Σωφροσύνης.  Σωφροσύνη είναι η φρόνηση , η κοσμιότητα , η αυτοκυριαρχία , η εγκράτεια, η αγνότητα και η ψυχική καθαρότητα , η ευώδης εσωτερική κατάσταση της καρδιάς στην οποία ευαρεστείται ο Θεός και αναπαύεται ο άνθρωπος που την έχει . Είναι και αυτή η σωφροσύνη δώρο του Θεού και για να την κρατήσει ο άνθρωπος πρέπει να παλεύει νύχτα και ημέρα και χάριν της αδυναμίας της θελήσεώς μας και χάριν των επιδράσεων των εξωτερικών παραγόντων , όπως τέτοιος ήταν σώφρων , όπως είπαμε ο Ιωσήφ και όλοι οι δίκαιοι της Παλαιάς Διαθήκης και όλοι οι Άγιοι δια μέσου των αιώνων , που έζησαν εν οσιότητι παρ όλο που κι αυτοί ήσαν ως « σάρκα φορούντες και τον κόσμον οικούντες»  Ναι της σωφροσύνης το αποτέλεσμα είναι θαυμαστό και κάμνει τον άνθρωπο ευάρεστο στον Θεό , αγνό κατοικητήριο του Υψίστου , όταν το έχουμε , αφού μας το δωρίσει ο Θεός , πνεύμα σωφροσύνης . Και τώρα φθάνει ο Όσιος Εφραίμ να παρακαλεί τον Θεό για τον μεγάλο θησαυρό του πιστού , τον ανέκφραστο πλούτο , την μεγάλη δωρεά του Χριστού την αγία ταπείνωση , την ταπεινοφροσύνη . Ζητούμε λοιπόν όλοι μας να μας αξιώσει ο Θεός  να γίνουμε ταπεινόφρονες άνθρωποι . Είναι , η αρετή της ταπεινοφροσύνης, η μοναδική αρετή που δεν μπορούν να την μιμηθούν οι δαίμονες . Είναι η πύλη της  Ουρανίου Βασιλείας που εισάγει όσους την πλησιάζουν και έχουν συναίσθηση των αμαρτιών τους . Είδα κάποτε , έλεγε ο Μέγας Αντώνιος , απλωμένες πάνω στην Γη όλες τις παγίδες του διαβόλου και τρόμαξα . - Ποιος τάχα μπορεί να τις ξεφύγει ; έλεγα στενάζοντας . Άκουσα τότε μυστηριώδη φωνή να μου αποκρίνεται : - Ο ταπεινόφρων . Νέος Μοναχός ακόμη ο Αββάς Ποιμήν , ζήτησε να μάθει από τον Μέγα Αντώνιο τι έπρεπε να κάμει για να βρει την σωτηρία του :- Να παραδέχεσαι τα σφάλματά σου με συντετριμμένη καρδιά , του αποκρίθηκε ο Πατήρ και να ταπεινώνεσαι μπροστά στον Θεό . Να υπομένεις επίσης καρτερικά τους πειρασμούς , που σου συμβαίνουν , και να είσαι βέβαιος πως θα σωθείς . Η ταπεινοφροσύνη , είναι αλήθεια η βασική αρετή για τον Χριστιανό αλλά ο κόσμος μακράν του Θεού παρεξηγεί αυτήν . Θεωρείται από πολλούς ότι ο ταπεινός άνθρωπος  είναι ασήμαντος , αποτυχημένος , και κατά την λαϊκή έκφραση «κακομοίρης». Το αντίθετο , για τον κόσμο , ο υπερήφανος και εγωιστής , ο υψηλόφρων και υπερόπτης , εκείνος που κάνει θόρυβο γύρω από το όνομά  του , τα προσόντα του και την θέση του , θεωρείται σπουδαίος , επιτυχημένος .... Είναι αυτή η κοσμική νοοτροπία , που επικρατεί στην σκέψη και τις ενέργειες πολλών . Εμείς ακούμε και θα υπακούμε τον λόγο του Θεού και της Αληθείας . « Κύριος υπερηφάνοις αντιτάσσεται , ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν» ( Παρ γ , 34) . Ο Θεός αντιτίθεται στην υπερηφάνεια χαρίζει δε εύνοια στους ταπεινούς . Την επομένη συν Θεώ .

15-3-2017

                   Χριστιανισμός –Χριστιανοί και περί της ευχής του Οσίου Εφραίμ

                  Η θυγατέρα κάποιου πλουσίου στην Αλεξάνδρεια κυριεύτηκε από πονηρό πνεύμα και βασανιζόταν σκληρά . Ο πατέρας της ξόδεψε πολλά χρήματα για να την κάνει καλά . Ανώφελα όμως . Η κατάσταση της νέας όλο και χειροτέρευε. Κάποτε έμαθε πως ένας Ερημίτης , που ασκήτευε πάνω στο βουνό , είχε από τον Θεό το χάρισμα να διώχνει τα δαιμόνια . Του είπαν όμως πως ήταν τόσο ταπεινός , που ποτέ δεν θα δεχόταν να κάνει μια τέτοια θεραπεία . Έπρεπε λοιπόν να βρει κάποια πρόφαση ο άρχοντας για να τον φέρει σπίτι του . Μια μέρα κατέβηκε στην πόλη ο Ερημίτης να πουλήσει τα πανέρια του . Ο πατέρας της κόρης έστειλε έναν υπηρέτη ν αγοράσει μερικά και να τον προσκαλέσει στο σπίτι για να πληρωθεί . Ανύποπτος εκείνος πήγε . Μόλις όμως πάτησε μέσα το πόδι του , η δαιμονισμένη , που ήταν κρυμμένη πίσω από την πόρτα , όρμησε πάνω του και του έδωσε ένα δυνατό χαστούκι στο πρόσωπο .  Ο Άγιος Ερημίτης , χωρίς να χάσει καθόλου την ηρεμία του , έστρεψε ταπεινά και το άλλο μέρος , εκτελώντας έτσι την εντολή του Κυρίου . Τότε έγινε αυτό το ξαφνικό . Το δαιμόνιο άρχισε να σπαράζει άγρια και να βγάζει απελπιστικές κραυγές :  - Ω, βία ! Φεύγω , δεν μπορώ να μείνω πια , με διώχνει η εντολή του Χριστού . Με τα λόγια αυτά ελευθέρωσε το βασανισμένο πλάσμα ο Σατανάς . Ολόκληρη η οικογένεια , μαζί με την κόρη που βρήκε πια τα λογικά της δόξασαν τον Θεό για το μεγάλο θαύμα που είδαν με τα μάτια τους και ζήτησαν τον Άγιο Γέροντα για να τον ευχαριστήσουν . Εκείνος όμως , αποφεύγοντας τον ανθρώπινο έπαινο , είχε κιόλας εξαφανιστεί . Όταν οι Πατέρες στην έρημο πληροφορήθηκαν τα γεγονότα , έλεγαν μεταξύ τους πως τίποτε άλλο δεν καταβάλλει την υπερηφάνεια του διαβόλου , όσο ηταπεινοφροσύνη και η υποταγή στις Θείες εντολές . Ευρισκόμενοι καλοί μου , μέσα στην Αγία Τεσσαρακοστή στο στάδιο των αρετών , προσεγγίζουμε την ευχή του Οσίου Εφραίμ του Σύρου « Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου ....» για να μας χρησιμεύσει ως κώδικας οδικής κυκλοφορίας  για να μην  συγκρουστούμε , να μην έχουμε συγκρούσεις και τραυματισμούς στην πορεία μας προς τον Ουρανό , με τους συνανθρώπους μας και υπακούοντες στους κανονισμούς του Θείου Νόμου . Εκείνοι , εκείνος που συνήθως παραβιάζει τους κανονισμούς βεβαίως είναι ο υπερήφανος και εγωιστής . Εκείνος όμως που είναι συνεπής με τις διατάξεις , όχι μόνο δεν συγκρούεται με τους άλλους αλλά  και είναι υπόδειγμα καλής συμπεριφοράς . Τέτοιος είναι και ο ταπεινόφρων που όπως ακούσαμε στην διήγηση είναι προσιτός στους άλλους αλλά μισητός στους δαίμονες , οι οποίοι δεν αντέχουν τους ταπεινούς και φεύγουν τρομοκρατημένοι .  Όπως η υπερηφάνεια είναι το πιο μεγάλο από όλα τα πάθη , αφού έριξε τους Αγγέλους από τον Ουρανό στην άβυσσο , έτσι και η ταπεινοφροσύνη είναι η πιο μεγάλη απ όλες τις αρετές . Αυτή έχει την δύναμη και από την άβυσσο ακόμα ν ανεβάσει στον Ουρανό τον αμαρτωλό . Γι αυτό παρακαλούμε αυτές τις ημέρες της Αγίας Τεσσαρακοστής να μας χαρίσει ο Κύριος ...Πνεύμα ...ταπεινοφροσύνης . Ο Θεός βεβαιώνει δια του Προφήτου Ησαίου :  « Επί τίνα επιβλέψω , αλλ ή επί τον ταπεινόν και ησύχιον και τρέμοντα τους λόγους μου ;» ( Ησ ξστ , 2)  Δηλαδή σε ποιόν θα ρίξω ευμενές το βλέμμα μου ; Βεβαίως μόνον στον ταπεινόν και ειρηνικόν και υπομονετικόν άνθρωπον , και σε κείνον , που με φόβο πολύ επιμελείται την τήρηση του λόγου μου . Ο ταπεινός γνωρίζει ότι έχει χαρίσματα , γιατι έχει αυτογνωσία , αλλά δεν επαίρεται , δεν υπερηφανεύεται , διότι γνωρίζει ότι αυτά τα χαρίσματα του , είτε φυσικά είτε επίκτητα είναι δώρα του Θεού και δόθηκαν να τα διαχειριστεί σωστά . Ο ταπεινός όσο και αν είναι προηγμένος στην αρετή  , δεν έχει πεποίθηση στον εαυτό του , δεν εκθέτει τον εαυτό του σε κίνδυνο σωματικό και μάλιστα ηθικό και πνευματικό . Ένας νέος ευσεβής πήγε να συμβουλευθεί τον Όσιο Μακάριο , πώς να αποκτήσει ταπεινοφροσύνη . Να αποφεύγεις τον ανθρώπινο έπαινο , του είπε ο Γέροντας και να αγαπάς την καταφρόνια . «Δύσκολο πράγμα , έκανε ο νέος , πολύ δύσκολο»  .  – Άκουσε παλληκάρι μου , του είπε τότε ο σοφός Γέροντας , εδώ πιο κάτω είναι το κοιμητήρι . Πετάξου μια στιγμή ως εκεί , και με όσες πέτρες βρεις , πετροβόλησε τα μνήματα . Πες κι όσες βρισιές θέλεις στους νεκρούς. Ο νέος έκανε όπως του είπε ο Αββάς κι όταν γύρισε πίσω στην καλύβα , τον ρώτησε εκείνος τι του αποκρίθηκαν οι πεθαμένοι . – Τίποτε , είπε ο νέος . – Κάνε τον κόπο άλλη μια φορά να πας να τους παινέψεις . – Ξαναπήγε το παλληκάρι κι άρχισε με τα πιο κολακευτικά λόγια να εγκωμιάζει τους νεκρούς . – Τι σου είπαν τώρα , τον ρώτησε ο Γέροντας , σαν γύρισε . – Τίποτε . – Κάνε και εσύ το ίδιο για ν αποκτήσεις ταπεινοφροσύνη, τον συμβούλεψε ο Όσιος . Γίνε νεκρός τόσο για την τιμή , όσο και για την καταφρόνια των ανθρώπων .  Μεγάλο επίτευγμα η  ταπεινοφροσύνη , καλοί μου  , και έχει μεγάλη αμοιβή , και στην ζωή αυτή , που την χαίρεται ο ίδιος ο Χριστιανός  μέσα στην ψυχή του , αλλά και το περιβάλλον του . Η αμοιβή όμως απείρως μεγαλύτερη του επιφυλάσσεται στην μέλλουσα ζωή . Γι αυτό και η παράκληση μας προς τον Κύριο να μας χαρίσει , « ....πνεύμα ....ταπεινοφροσύνης...» . Και έχει τώρα σειρά το τρίτο < θετικό> αίτημα της ευχής του Οσίου Εφραίμ « Πνευμα ...υπομονής χάρισαί μοι τω σω δούλω» . Χάρισμα υπομονής λοιπόν . Χρειαζόμαστε την υπομονή αδελφοί , μια υπομονή που μας χαρίζει ο Θεός και όχι κάποια στωική απάθεια , που ισχυρίζονται μερικοί , που κάνει τον άνθρωπο αναίσθητο στις παρουσιαζόμενες δυσκολίες . Η κατά Θεόν υπομονή κάνει τον άνθρωπο ικανό να έχει εγκαρτέρηση στις δυσκολίες , τις αντιξοότητες , στις ασθένειες  , την φτώχεια , τις στερήσεις , τους θανάτους ... Δίδει δύναμη στον άνθρωπο να έχει ανοχή στα ελαττώματα και τις αδυναμίες των συνανθρώπων και διαθέτει μεγαλοψυχία . Πόση υπομονή αλήθεια χρειάζεται να έχουν οι γονείς για την ανατροφή των παιδιών τους , έως ότου τα παιδιά ωριμάσουν ! Αλλά και τα παιδιά , οι μαθητές και φοιτητές πόσο υπομονή χρειάζονται στις σπουδές τους . Υπομονή χρειάζεται και ο προϊστάμενος , και ο υπάλληλος και ο εκπαιδευτικός , ο δικαστής και ο κληρικός . Ο άνθρωπος που δεν διαθέτει υπομονή , αγωνιά , αναστατώνεται , γογγύζει , συντρίβεται  . « Ουαί υμίν τοις απολωλεκόσιν την υπομονήν» λέγει (η σοφία Σειράχ β, 14) , δηλ αλλοίμονο , σε σας , σε όσους επάνω  στις δυσκολίες χάνετε την υπομονή σας . Σε κάποιο νέο Μοναχό που ξεκίνησε με πολύ ζήλο για πνευματικούς αγώνες , συνέβαινε αυτός ο πειρασμός  : Μόλις άρχιζε να κάνει προσευχή τον έπιανε ρίγος , δυνατός πονοκέφαλος , πυρετός . – Είμαι άρρωστος και δεν αποκλείεται να πεθάνω , έλεγε στον εαυτό του . Ας βάλω λοιπόν τα δυνατά μου να τελειώσω την προσευχή μου για να είμαι έτοιμος , όταν με καλέσει ο Κύριός μου . Μ αυτές τις σκέψεις βίαζε τον εαυτό του και τελείωνε την καθημερινή Ακολουθία του . ύστερα όμως από την προσευχή του περνούσαν όλα . Αισθανότανε περίφημα . Αρρώσταινε πάλι σαν πλησίαζε η ώρα της προσευχής . Έφερνε κι αυτός με μιας στην σκέψη του τον θάνατο , βίαζε τον εαυτό του και δεν παραμελούσε τα καθήκοντά του .  Κι ο Θεός βλέποντας την μεγάλη του υπομονή , τον απάλλαξε γρήγορα από τον βασανιστικό πειρασμό .  Ακριβώς γι αυτήν την υπομονή ομιλεί ο Απόστολος Παύλος : « δι υπομονής τρέχωμεν τον προκείμενον ημίν αγώνα» (Εβρ ιβ , 1) . Με υπομονή να τρέχουμε τον πνευματικό αγώνα μας , που προβάλλει εμπρός μας , και ότι αυτή η υπομονή θα έχει ως αποτέλεσμα την « δοκιμήν» ( Ρωμ ε, 4)  θα μας κάνει δηλαδή δοκιμώτερους , αγνότερους , όπως κάνει αγνό τον χρυσόν η φωτιά . Ομολογούμε πάντως ότι είναι δύσκολος η αρετή της υπομονής , μια και έχουμε να παλαίσουμε όχι μόνο με τον πονηρό και αντίδικο διάβολο , αλλά και μ αυτόν τον βιαστικό και ανυπόμονο και αδύνατο εαυτό μας . Ας την ζητήσουμε λοιπόν από τον Κύριο να μας την χαρίσει , Εκείνος , που υπέμενε τις κακίες και τους φθόνους , τις πονηρίες και τις αντιδράσεις των ανθρώπων , και η υπομονή Του έφθασε μέχρι θυσίας υπέρ αυτών που τον συκοφάντησαν και τον σταύρωσαν .  Ναι « Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου ... πνεύμα ...υπομονής ...χαρισαί μοι τω σω δούλω...» . Και μετά από όλα αυτά φθάσαμε στην μεγαλύτερη των αρετών , την αγάπη, που αποτελεί πόθο ιερό του Οσίου Εφραίμ δεόμενος να μας την χαρίσει . « Εάν ταις γλώσσαις των ανθρώπων λαλώ , λέγει ο Απ Παύλος, και των Αγγέλων , αγάπη δε μη έχω ...ουδέν ειμί ...ουδέν ωφελούμαι» ( Α Κορ ιγ , 1-3) , ο δε Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος σημειώνει στην πρώτη του καθολική επιστολή :  « Ο Θεός αγάπη εστί , και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ» ( Α Ιωάν δ , 16) . Ο Θεός είναι αγάπη , και ο άνθρωπος που έχει και ζεί και εκδηλώνει την αγάπη προς τον πλησίον , προς τους άλλους ανθρώπους , μένει μέσα στον Θεό , και ο Θεός μένει μέσα σ αυτόν . Δεν φοβούμαι τον Θεόν , έλεγε στους μαθητές του ο καθηγητής της ερήμου Μέγας Αντώνιος , διότι τον αγαπώ . Η τελεία αγάπη «έξω βάλλει τον φόβο»  . Ρώτησαν τον Αββά Αγάθωνα πως εκδηλώνεται η ειλικρινής αγάπη προς τον πλησίον , κι εκείνος ο Μακάριος , που είχε αποκτήσει την Βασίλισσα των αρετών σε τέλειο βαθμό , αποκρίθηκε :  « Αγάπη είναι να βρω ένα λεπρό και να του δώσω ευχαρίστως το σώμα μου και , αν είναι δυνατόν , να πάρω το δικό του»  . Ο δε Μέγας Αντώνιος έλεγε συχνά , ουδέποτε προτίμησα το προσωπικό μου συμφέρον από την ωφέλεια του αδελφού μου . Ναι Χριστοφόροι και Χριστοσπουδαστές  αδελφοί μου , αυτή την αγάπη πρέπει και κάθε Χριστιανός και κάθε ένας από εμάς πρέπει να ζητά από τον Κύριο να του χαρίσει . Διότι τι είναι ο άνθρωπος ;  τι είναι ο πλησίον ; Είναι εικόνα του Θεού , τιμημένη εικόνα του Θεού . Γι αυτόν ακριβώς τον λόγο και ο πιστός οφείλει να αγαπά με αληθινή αγάπη τον πλησίον του , σαν τον δεύτερο εαυτό μας «Ως εαυτόν» . Ο Αββάς Σεραπίωνας ο Σινδόνιος από αγάπη κινούμενος πουλήθηκε με την θέλησή του δούλος σε κάποια οικογένεια . Την  εξυπηρέτησε με αγάπη και υπομονή και με τις νουθεσίες του την έκανε Χριστιανική . Μετά ζήτησε και τον πούλησαν , αν και ήταν ελεύθερος , σε άλλη οικογένεια και με τον τρόπο αυτό είχε κατορθώσει να κάνει πολλές ειδωλολατρικές οικογένειες Χριστιανικές . Η αγάπη έχει πολλές πλευρές . Είναι και θεωρητική . Κατανοώ την αξία , που έχει ο συνάνθρωπος μου , και τον αγαπώ . Αισθάνομαι τους δεσμούς μαζί του , έχουμε την ίδια πίστη , λάβαμε το ίδιο βάπτισμα , έχουμε τον ίδιο Κύριο , και όπου μπορούμε με διάκριση λέμε λόγο αγαθό , οικοδομητικό , παρηγορητικό και ενισχυτικό με χαμόγελο με μια ειλικρινή προσέγγιση κυρίως προς τους αρρώστους , τους γέροντες και σε όποιον μας έχει ανάγκη . Ουδέποτε πλάγιασα να κοιμηθώ , έχοντας λύπη στην καρδιά μου για τον πλησίον μου , έλεγε ο Αββάς Αγάθων . Και όσο πάλι εξαρτάτο από μένα , δεν άφησα άνθρωπο να κοιμηθεί στενοχωρημένος μαζί μου . Μεγάλο το θέμα της αγάπης , ανεξόφλητο χρέος προς πάντας , προς οικείους και συγγενείς , φίλους και εχθρούς , γνωστούς και αγνώστους , τους κοντινούς και τους μακράν . Δεν εξαντλούμε εδώ το περί αγάπης θέμα μόνον τελικώς λέγουμε : Ότι κάθε ευσυνείδητος Χριστιανός οφείλει , εμπνεόμενος από τον Θεό της αγάπης και με υποδείγματα τους Αγίους , να εξασκεί συνεχώς την αρετή των αρετών την αγάπη , παρακαλώντας τον Κύριο : « Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου ...πνεύμα αγάπης χάρισαί μοι τω σω δούλω...» . Τέλος η μικρή , αλλά περιεκτική και αγαπητή στους Χριστιανούς Ευχή του Οσίου Εφραίμ του Σύρου καταλήγει με την διπλή ικεσία , να χαρίσει ο Κύριος την δύναμη «του οράν» τα δικά του ο καθένας  « πταίσματα και μη κατακρίνειν τον αδελφό» του . Τι παρακαλούμε ; Με το αίτημα αυτό παρακαλούμε να μας χαρίσει ο Κύριος την ικανότητα , την δυνατότητα , να μπορούμε  να βλέπουμε και να παραδεχόμαστε , να διαπιστώνουμε και στην συνέχεια να διατυπώνουμε μπροστά στον πνευματικό μας τα πταίσματά μας , τα σφάλματά μας , τις αδυναμίες και τα ελαττώματά μας . Είναι συμφέρον μας , όταν γνωρίζουμε ελεύθερα , μόνοι μας , τις αδυναμίες μας και τα σφάλματά μας , να φιλοτιμούμεθα να τα παλέψουμε , για να παρουσιάζεται στο περιβάλλον μας όσο γίνεται καθαρός ο εαυτός μας προς δόξαν Θεού , αλλά και εμείς οι ίδιοι να περνούμε τις ημέρες εν ειρήνη , χωρίς να μας ενοχλούν οι τύψεις. Μην αφήσεις την συνείδησή σου , Χριστιανέ , να σε κατηγορεί για  οποιαδήποτε πράξη , συμβουλεύει ο Αββάς Αγάθων . Είναι λυπηρό , πάντως ότι ο άνθρωπος , όλοι μας σχεδόν δεν είμεθα πρόθυμοι να στραφούμε εντός ημών . Το ενδιαφέρον συνήθως στρέφεται προς τα έξω . Παρακολουθεί , εξετάζει , ο άνθρωπος , μέχρι λεπτομερειών τα πάντα γύρω του , και ξέρει πολλά και για τους εγγύς και για τους μακράν αυτού , ιδιαιτέρως στην εποχή μας με τα μέσα , μαζικής , όπως λένε ενημερώσεως και μάλλον ταραχής . Τι κρίμα όμως ! δεν γνωρίζουμε ή τουλάχιστον , όσο πρέπει τον εαυτό μας , την κατάσταση της ψυχής μας . Να τι λέγει σχετικά ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος :  « τον εαυτόν αγνοείν εσχάτης μανίας και φρενίτιδας χαλεπώτερον εστί» . Είναι δηλαδή χειρότερο και από τρέλα και παραφροσύνη το να μην γνωρίζουμε τον εαυτό μας . Βέβαια , όπως έλεγε ο σοφός Θαλής   « είναι  πολύ δύσκολο να γνωρίσει καθένας τον εαυτό του»  . Ο  δε Κύριος έλεγε στους μαθητές Του :  « Προσέχετε στους εαυτούς σας , μήπως οι ψυχές σας γίνουν βαρειές και ανίκανες να προσέχουν και να αγρυπνούν» . Ναι είναι δύσκολο « του οράν τα εμά πταίσματα»  διότι λόγω του εγωισμού του ο άνθρωπος δεν είναι κριτής του εαυτού του , και δικαιολογείται . Εδώ λοιπόν φαίνεται και η αξία του πνευματικού μας όπου πέραν της ευχής της εξομολογήσεως , σαν αντικειμενικός παρατηρητής μπορεί αν θέλουμε  κι εμείς να μας βοηθήσει να γνωρίσουμε τα βαθύτερα και άγνωστα μέρη της ψυχής μας , για μια καλύτερη θεραπεία . Αλλά η πλέον αποτελεσματική  όρασις της καταστάσεως της ψυχής είναι ο Θείος φωτισμός , του Αγίου Πνεύματος που σαν άλλος μαγνητικός τομογράφος καταγράφει τις ασθένειες της ψυχής . Και είναι άξιον προσοχής και τούτο . Ενώ ο άνθρωπος αισθάνεται τόση μεγάλη δυσκολία να στρέψει το ενδιαφέρον του στα δικά του σφάλματα , αντιθέτως με τόση ευκολία εξετάζει τα πταίσματα του άλλου , και μάλιστα αισθάνεται και ευχαρίστηση και ικανοποίηση και τον κατακρίνει , και τον καταδικάζει απάνθρωπα πολλές φορές . « Τίποτε δεν είναι τόσο ευχάριστο στους ανθρώπους , λέγει ο Μένανδρος , όσο το να συζητούν οι άνθρωποι τα ξένα ζητήματα .  Ο δε Αριστοτέλης μας λέγει : « επειδή οι άνθρωποι ως επί το πλείστον είναι φιλόδοξοι , αναγκαστικά τους αρέσει να κακολογούν τον πλησίον τους»  Κάποιος Γέροντας , που ρωτήθηκε από τους αδελφούς τι είναι καταλαλιά και τι είναι κατάκριση , έδωσε την ακόλουθη εξήγηση : « Με την καταλαλιά φανερώνει κανείς τα κρυφά ελαττώματα του αδελφού του . Με την κατάκριση καταδικάζει τα φανερά . Αν πει κανείς λόγου χάρη , πως ο τάδε αδελφός είναι μεν καλοπροαίρετος και αγαθός , αλλά του λείπει η διάκριση , αυτό είναι καταλαλιά . Αν όμως πει ότι ο τάδε είναι πλεονέκτης και φιλάργυρος , τούτο είναι κατάκριση , γιατί με τον λόγο αυτό καταδικάζει τις πράξεις του πλησίον του . Η κατάκριση είναι χειρότερη από τη καταλαλιά» Γι αυτό αδελφοί μου , ας μην προσπαθούμε να γιατρέψουμε άλλους , όταν εμείς , είμαστε γεμάτοι από έλκη!  Να τι συμβουλεύει κάποιος πνευματικός Γέροντας :   « Αν συμβεί ποτέ να κατακρίνεις τον αδελφό σου και σε φωνάζει γι αυτό η συνείδησή σου , πήγαινε αμέσως να τον βρεις , εξομολογήσου ότι τον κατέκρινες και ζήτησε του συγγνώμη . Πρόσεχε στο εξής να μην σε παρασύρει ο διάβολος σ αυτό το αμάρτημα , για τι η καταλαλιά είναι θάνατος της ψυχής .  Αν τώρα έλθει κάποιος άλλος σε σένα κι αρχίσει να κατηγορεί και να κατακρίνει ένα τρίτο , πρόσεξε καλά μήπως παρασυρθείς και του ειπείς :  «  δίκιο έχεις , έτσι είναι» . Καλύτερα να σωπήσεις ή να του ειπείς :  « Εγώ αδελφέ μου είμαι καταδικασμένος για τις αμαρτίες μου , δεν έχω δικαίωμα να καταδικάσω άλλον»  . Μ αυτόν τον τρόπο και τον εαυτό σου σώζεις και τον αδελφό σου . Ας προσέχουμε λοιπόν , γιατί αν δεν προσέχουμε τότε ίσως πάθουμε σαν τον Μοναχό : « Πήγε κάποτε ένας Μοναχός στην σκήτη σε κάποιον Γέροντα αναχωρητή και του είπε για κάποιον άλλον αδελφό πώς είχε πέσει σε μεγάλο σφάλμα . – Ω, πολύ άσχημα έκανε έχασε την ψυχή του , είπε στενοχωρημένος ο Γέροντας . Ύστερα από λίγες ημέρες συνέβη να πεθάνει ο Μοναχός που έσφαλε . Άγγελος Κυρίου τότε πήγε στον αναχωρητή , κρατώντας την ψυχή του , και του είπε : - Αυτός που κατέκρινες πέθανε . Που ορίζεις να τον κατατάξω ;  - Ήμαρτον , φώναξε με δάκρυα ο Γέροντας . Και από τότε παρακαλούσε κάθε μεριά τον Θεό να του συγχωρήσει εκείνη την αμαρτία και δεν τόλμησε μέχρι τέλους της ζωής του να κατακρίνει άνθρωπο . Τα παραπάνω ας τα προσέξουμε , αδελφοί μου , κυρίως εμείς οι θρησκευόμενοι , επειδή τηρούμε κάποιες στοιχειώδεις εντολές του Θεού και επιτελούμε ορισμένα βασικά καθήκοντα , θεωρούμε ότι  έχουμε την δυνατότητα  , αρμοδιότητα και ίσως ικανότητα , σαν κριτές , να κρίνουμε τις πράξεις των άλλων , και ίσως δικαιολογούμε τους εαυτούς μας πως από ενδιαφέρον το κάμουμε και από αγάπη . Ο Κύριος όμως μας ανακαλεί στην τάξη και λέγει :  « Τι δε  βλέπεις το κάρφος το εν τω οφθαλμώ του αδελφού σου , την δε δοκόν την εν τω ιδίω οφθαλμώ ου κατανοείς;»   (Λουκ στ , 41) . Γιατί βλέπεις το ξυλαράκι , που είναι στο μάτι του αδελφού σου , το δοκάρι δε , που είναι στο μάτι σου , δεν το αισθάνεσαι και δεν το καταλαβαίνεις ; Ας μην καταδικάζουμε τον πλησίον μας , αδελφοί , και δεν θα μας καταδικάσει ο Θεός , γιατί είναι αδελφός μας , σύνδουλος και να τον βλέπουμε ως ασθενή με συμπάθεια , που ευρίσκεται σε άγνοια και αδυναμία και ίσως αύριο η χρηστότητα του Θεού τον οδηγήσει στην μετάνοια . Ας παρακαλούμε λοιπόν συνεχώς , ο Κύριος να στέλνει το Πανάγιο Πνεύμα να μας προφυλάγει από τα αρνητικά , την αργία , την περιέργεια , την φιλαρχία και την αργολογία και να μας χαρίζει σωφροσύνη , ταπεινοφροσύνη , υπομονή και αγάπη για να βλέπουμε τα δικά μας πταίσματα και αφού δεν κατακρίνουμε τον αδελφό μας μπορούμε τότε να λέμε ευλογητός ο Θεός ημών εις τους αιώνας των αιώνων . Σας ευχαριστώ πολύ για την αγάπη σας και την υπομονή σας . Συν Θεώ την επομένη μετά την 15^η Μαρτίου θα έχουμε Ιερό Ευχέλαιο και θα συνεχίσουμε πλέον την 26^η Απριλίου 18.30 ημέρα Τετάρτη .     

              ΣΗΜΕΊΩΣΗ

 Τα  κηρύγματα του  π. Κωνσταντίνου ευρίσκονται και στο INTERNETστον παρακάτω ιστότοπο    www.profitilia-kormpivari.gr