Κυριακάτικα Κυρήγματα

Η κατανόηση της αμαρτολότητα  μας

 

Ενάτη Κυριακή του Λουκά σήμερα και ο Ιησούς μας διηγείται τη υπέροχη και διδακτική παραβολή του άφρονος πλουσίου.

 Ο Χριστός με την παραβολή αυτή την τόσο λυτή προσεγγίζει κατά τα μέτρα της δικής μας διανοητικής δυνατότητας να καταλάβομε, όσο μπορεί να γίνει, το μυστήριο της ανομίας, που κρύβετε μέσα στην καρδιά ενός ανθρώπου, οποιουδήποτε που διαστρέφει τον κόσμο, μέσα απο τη δική του διατροφική παρουσία στον κόσμο. Αυτό το μυστήριοι προσεγγίζετε σε δύο επίπεδα. Το πρώτο επίπεδο είναι μία αναίρεση των βασικών προτάσεων που κάνει ο Χριστός όταν είπε ότι η δική μας ζωή είναι να στρεφόμαστε να αγαπάμε το Θεό και τους ανθρώπους. Στο κείμενο αυτό υπάρχει μια πλήρης αναίρεσης, δεν υπάρχει ούτε στροφή στον θεό, ούτε στροφή προς τον άνθρωπο τουναντίον υπάρχει στροφή στον ίδιο τον εαυτό. Βλέπεται αρχίζει στο πρώτο επίπεδο αυτό το απλό ως αναίρεσης άλλης διδασκαλίας του Χριστού μας να προσεγγίζετε το επίπεδο του μυστηρίου της ανομίας. Μη στροφή στο Θεό, μη στροφή στον άλλον άνθρωπο και ναι στροφή στον εαυτό μας. Και να γίνει το κείμενο ποιό βατό και ποιό κατανοητό ο Χριστός προσδιορίζει και τις αιτίες και ταυτόχρονα τα αποτελέσματα αυτής της πορείας μας προς το μυστήριο της ανομίας. Και τα βήματα είναι πραγματικά αδρά, λυτά και ουσιαστικά για να αντιμετωπίσουμε αυτό το θέμα που ζει μέσα μας και φωλιάζει το μυστήριο της ανομίας. Το πρώτο επίπεδο είναι ένα εξωτερικό επίπεδο. Λέει; «ανθρώπου τινός πλουσίου ευφόρησεν η χώρα». Ήταν η χώρα του σε ευφορία. Εφόσον η χώρα του είναι σε εφορία και τα πράγματα τα εξωτερικά είναι καλά αυτό είναι μια πρόταση και μια πρόκληση απο τον Θεό θεραπευτική για να στραφούμε στον Θεό δοξολογικά. Οτιδήποτε όμορφο γίνετε, οτιδήποτε καλό γίνετε δεν γίνετε απλός για να το γευτούμε με έναν τρόπο μονότονο και κλειστό στον εαυτό μας, είναι μια πρόταση δοξολογίας στο Θεό το ξέρετε όλοι αυτό. Εμείς βέβαια στο χώρο της παράδοσης μαθαίνουμε να δοξολογούμε τον Θεό και όταν ακόμα  τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά. Αλά εδώ τα πράγματα είναι εύκολα, τα πράγματα πηγαίνουν καλά, ευφόρησεν η χώρα, είναι μια πρόκληση. Και εδώ δεν επιστρέφει στο Θεό. Είναι η πρώτη πρόσβαση του μυστηρίου της ανομίας, η μη δοξολογία ευχαριστιακή στάση στον Θεό την ώρα που όλα πηγαίνουν πάρα πολύ καλά.

Η δεύτερη πρόταση η  οποία ακολουθεί και δίνει βάθος σ’ αυτό το προσδιορισμό του μυστηρίου της  ανομίας είναι το διελογίζετο εν εαυτώ. Βλέπετε αρχίζει να φανίζετε ο εαυτός του το κλείσιμο στον εαυτό του, η κουβέντα με τον εαυτό του και ακόμα περισσότερο εκείνο το καταπληκτικό ρήμα που σχεδόν πάντοτε ιδικά στην Καινή Διαθήκη χρησιμοποιείτε με έναν τρόπο αρνητικό αυτό το διαλογίζομαι. Ο Χριστός ο ίδιος αρκετές φόρες όταν είδε ανθρώπους που έχουν γύρο τους διάφορες σκέψεις κακές είπε τι διαλογίζεται εν εαυτής. Το ρήμα εδώ πέρα είναι στροφή προς τον εαυτό αρχίζει και πάλι να προσδιορίζει στο δεύτερο επίπεδο το μυστήριο της ανομίας. Διαλογιζόμαστε, σκεφτόμαστε μερικά πράγματα με έναν τρόπο τελείως αρνητικό, με έναν τρόπο διασπαστικό. Προσέξτε και τον διαλογισμό, η διάσπαση του νοώς. Δεν δοξολογεί το Θεό και ως αποτέλεσμα έρχεται η διάσπαση του νοώς γιατί που να πάει το δυναμικό που έχει μέσα του. Ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος να πηγαίνει προς τα πάνω. Και αυτό το δοξολογικό δεν είναι απλός μια έκφραση απλής προσευχής, είναι ένα δυναμικό εκκριτικό σημείο, ο άνθρωπος πηγαίνει προς τα πάνω. Αλλά δεν το κάνει. Διαλογίζεται εν εαυτό και σπάει το μυαλό του, κομματιάζει το μυαλό του. Και μετά έρχεται ο προορισμός της λύσης του προβλήματος του μέσα απο τη λύση του οικονομικού θέματος το:  συνάξω, καθελώ, αποθήκας. Όλος ο κινητήρας μοχλός του ανθρώπου γίνεται η οικονομική του σχέση με τα πράγματα. Και αυτό μας βάζει να διαλογιζόμαστε για παρά πολλά πράγματα τα οποία προσδιορίζουνε  τις σημερινές δομές , ανατομικές καταστάσεις προσπαθώντας να βρούμε το τι φταίει στην κοινωνία. Πολλές φορές αποκλειστικά στρέφονται μόνα με την λύση του οικονομικού προβλήματος. Το βάζει σαν Τρίτη αιτία της εκφράσεως του μυστηρίου της ανομίας. Και σαν τέταρτη αιτία έρχεται η φράση « ψυχή μου» στρέφετε πάλι στον εαυτό του, στην ψυχή του, αλλά δεν στρέφεται στην ψυχή του με έναν τρόπο που αφορά την ψυχή του. Λέει: «φάγε, πίε, ευφραίνου». Είναι αυτό που λένε οι πατέρες, είναι η σαρκοποίηση η σωματοποίηση της ψυχής, όπου ακόμα και το βασικό αυτό το  δυναμικό που έχει μέσα για να αναιρέσει πιθανός τα ερεθίσματα της σάρκας και που δεν μπορεί να τ’ αγιάσει. Το βασικό δυναμικό το διαλύει. Και λέει: «ψυχή μου να φάμε και ποιούμε». Η ψυχή όμως αλλιώς τρέφετε. Και εδώ μπαίνουμε στο βάθος ποια του μυστηρίου της ανομίας όπου μέσα απ’ αυτή τη βαθειά στροφή στον εαυτό μας σωματοποιούμε, σαρκοποιούμε και την ψυχή μας και περνάμε πάνω στα τα δικά μας τα πάθη. Και ακριβώς μετά έρχεται ποια η λύση του προβλήματος. Είναι η λύση στον άνθρωπο που δεν μιλούσε με το Θεό, που δεν μιλούσε ούτε με τον συνάνθρωπο, ομιλεί ο Θεός.   Εδώ είναι η λύση της τραγωδίας γιατί  δεν ξέρουμε που καταλήγει αυτός ο πλούσιος. Η περικοπή παραμένει μυστική. Δεν λέει τη λύση. Αν αυτός μετάνιωσε η όχι. Τ’ αφήνει έτσι. Αλλά η λύση είναι ήδη: αυτό που δεν κάνει ο άνθρωπος. Τότε ομιλεί ο Θεός: και εμείς αξιοποιούμε τη  λύση του Θεού. Που μιλάει εκείνος μαζί μας.  Εκείνος συγκαταβαίνει μαζί μας και τότε ανοίγετε ο δρόμος που στην περικοπή αυτή δεν αποκαλύπτετε παρά μένει μυστικό το τι γίνεται με αυτόν τον πλούσιο άνθρωπο αυτόν το άφρονα. Το μυστικό είναι το να ομιλούμε στον εαυτό μας. Επιστροφή στον εαυτό μας για να βρούμε τα λάθη μας και τις αμαρτίες μας. Η μόνη στροφή στην εαυτό μας είναι αυτή: η κατανόηση της αμαρτολότητα μας και τότε ενώ όλα ήταν δαιμονισμένα ήταν ταραγμένα και ήταν διαλυμένα ναι ο Θεός κουβεντιάζει πάλι για να μπορούμε να στραφούμε στον εαυτό μας όπως εστράφη ο Τελώνης. Εν εαυτό είχε στραφεί ο Τελώνης. Και αρχίζει ποιά η θεραπευτική μέσα απο το λάθος μας. Εκεί που στρεφόμαστε δαιμονικά στον εαυτό μας στεφόμαστε αγιαστικά στον εαυτό μας. Και εδώ περιγράφετε απλά λυτά το μυστήριο της ανομίας και το μυστήριο με απλά λόγια της δικής μας ψυχής και της δικής μας αδυναμίας να σταθούμε ευλογημένα μπροστά στη ζωή. Αναλύοντας αυτά τα σκαλοπάτια, αυτές τις  θεραπευτικές προτάσεις του κειμένου αυτού πάρα πολύ μπορεί να λογιστούμε της ζωή μας, τον εαυτό μας και τις κριμένες μας ταραχές που χωρίς να τις προορίσουμε ορίζουν τη ζωή μας να κάνουν πως είμαστε απελπισμένοι και ποτέ δοξολογικοί και με στάση ευχαριστιακή προς τον Θεό.

Για τους ανθρώπους του Θεού λέγεται πως αφήνουν την ψυχή τους στα χέρια του Κυρίου, όπως και ο Ιησούς μας στον Σταυρό. Εδώ, όμως, την ψυχή των αφρόνων την απαιτούν οι δαίμονες και όλα τα θηρία.

 Και τελειώνοντας ο Ιησούς είπε: « Έτσι παθαίνει  εκείνος, ο οποίος δεν πλουτίζει για τον Θεό και πλουτίζει για τον εαυτό του». Και στην συνέχεια φώναζε: « Αυτός που έχει αυτιά και μάτια πνευματικά, ας ακούει και ας βλέπει την αλήθεια και την πραγματικότητα και  ας την εφαρμόζει».

Στις ημέρες μας υπάρχει ξέφρενο κυνηγητό της ύλης και των οικονομικών. Νομίζουν οι εδώ και οι παντού κυβερνώντες, πας μ’ αυτό θα λύσουν τα προβλήματα. Το κλειδί της ευτυχίας μας, όπως είπε κι ο μεγάλος Ντοστογέφσκυ, βρίσκεται στον Ιησού Χριστό, στην αγία Εκκλησία ΤΟΥ. Αμήν. 

 

20-11-2012            Ἀπὸ τὸν π. Παναγιώτη Γκέζο

 

Κυριακή Ζ’ Λουκά, 6 Νοεμβρίου 2011

Αντιμέτωποι με τον ανθρώπινο πόνο

 

            Αντιμέτωπος με τον θάνατο ενός μικρού κοριτσιού και την μακροχρόνια ασθένεια μιας γυναίκας βρίσκεται ο Κύριός μας, αγαπητοί μου αδελφοί, όπως ακούσαμε στην σημερινή Ευαγγελική διήγηση. Ο Ιάειρος, πατέρας του παιδιού, γονυπετής παρακαλεί τον Ιησού να θεραπεύσει το ετοιμοθάνατο παιδί του. Καθώς προχωρούσαν προς την οικία μια αιμορροούσα γυναίκα αγγίζει το ιμάτιο του Χριστού, έχοντας τη βεβαιότητα ότι αυτό και μόνο το άγγιγμα θα ήταν αρκετό για να θεραπεύσει την αβάσταχτη ασθένειά της. Ο Χριστός αντιλαμβάνεται ότι η πίστη αυτής της γυναίκας ενεργοποίησε την Θεϊκή Του δύναμη. Κι έτσι, την θεραπεύει και την επαινεί. Εν τω μεταξύ, καταφθάνει η πληροφορία για τον θάνατο του παιδιού που βυθίζει στην οδύνη τον πατέρα. Ο Κύριος, όμως, δεν εγκαταλείπει τους ανθρώπους της πίστεως στην απελπισία. Φθάνει στην οικία, παρομοιάζει τον θάνατο με ύπνο και ανασταίνει το παιδί, γεμίζοντας με αισθήματα χαράς και ευγνωμοσύνης τους γονείς και τους οικείους του.

            Ο πόνος, που με τόσο ζωντανά χρώματα παρουσιάζεται στην περικοπή, είτε ως ασθένεια, είτε ως θάνατος, κυριαρχεί στην ζωή των ανθρώπων όλες τις εποχές. Επισκέπτεται κάθε άνθρωπο, κάθε οικογένεια και θέτει σε δοκιμασία τις ανθρώπινες αντοχές. Προξενεί ποικίλα συναισθήματα, αναλόγως της πίστεως και της ελπίδας προς τον Θεό, των ανθρώπων που τον δοκιμάζουν. Στη σκέψη της Εκκλησίας μας «άνθρωπος που δεν πονάει, που δεν κλαίει, άνθρωπος που δεν σταλάζει το μάτι του, δεν είναι δυνατόν να δει τον Θεόν. Μόνον αυτός που ωδινάται βλέπει τον Θεόν. Δεν υπάρχει γέννησης χωρίς ωδίνες. Μόνον ο πόνος μπορεί να απαλλάξει τον άνθρωπο από τις ανθρώπινες επιθυμίες, από τα ανθρώπινα θέλγητρα, από τον ίδιο τον εαυτό του και να τον ενώσει με τον Θεόν».

            Κατά τον ίδιο τρόπο, η ασθένεια λαμβάνει μια τεράστια άλλη διάσταση και μπορεί να θεωρηθεί από τον πιστό Χριστιανό ως ευλογία, αντίθετα από την αντίληψη της Π. Διαθήκης ότι η ασθένεια αποτελεί τιμωρία του Θεού στον αμαρτωλό.

Και μ’ αυτή την πίστη αντιμετωπίζουν τον θάνατο οι πιστεύοντας. Βλέπουν τον θάνατο όχι σαν ριγηλό εφιάλτη, που εμπνέει τον τρόμο, αλλά σαν αγγελιαφόρο, που φέρνει το μήνυμα της αιωνιότητας και ρίχνει την αυλαία της παρούσης, ανοίγοντας μπροστά μας το πανόραμα της άλλης ζωής.

« Ω ξέρω – γράφει προς τη νεκρή κόρη της μια χριστιανή μητέρα – ξέρω πως μπορούσες να χαρείς ακόμη τόσα και τόσα πράγματα σε τούτη τη ζωή. Θα χαιρόσουν: τα βιβλία, τους ζωγραφικούς πίνακες, τους καθεδρικούς ναούς, τις μουσικές συμφωνίες, τα βουνά με το βυσσινί χρώμα μέσα στην ομίχλη που την ξεσχίζει ο ήλιος, τα μεγάλα ορμητικά  η ήσυχα ποτάμια μέσα στις πράσινες όχθες τους, τη θάλασσα, που δεν πρόφθασες ακόμη να δεις...

Αλλά’ αν ο Θεός, αγαπητό μου παιδί, έχει στολίσει με τέτοια χρώματα τους τοίχους της φυλακής μας, τι θαύματα λοιπόν έχει φυλάξει για το παλάτι των εκλεκτών του; Χαίρω για ότι απολαμβάνεις στο αιώνιο Παλάτι της ζωής»!  

Και δεν είναι τυχαίο που οι πατέρες βάζουν ταυτόχρονα αυτές τις δύο περιπτώσεις να αναγιγνώσκονται γιατί έχουν κοινή ερμηνευτική θεραπεία. Το περιβάλλον και στις δύο περιπτώσεις είναι θορυβώδες. Και στην  περίπτωση της  γυναικός εν ρύσει αίματος», συνέπνιγον τον Χριστό οι όχλοι, αλλά και στην περίπτωση του θαύματος της αναστάσεως της νεκρής, υπάρχει μεγάλο πλήθος και μάλιστα χωρίς τάξη (όχλος).. Όταν λέει ο  Χριστός να μη φοβούνται γιατί το κορίτσι δεν έχει πεθάνει αλλά κοιμάται, το πλήθος γελάει μαζί Του. Υπάρχει και εδώ ένας θόρυβος.  θα περίμενε κάποιος ότι είναι απαραίτητο να υπάρχει ησυχία ώστε να μπορεί να λειτουργήσει η θεία δύναμη. . Κι όμως λειτουργεί   πάντα  σ’  ένα θορυβώδη κόσμο, είτε το θέλουμε, είτε όχι. Είναι όμως ο κόσμος  θορυβώδης; αυτό είναι δεδομένο. Κάτι τέτοιο δεν γίνεται και στην πατρίδα μας αυτές τις ημέρες; Μέσα σ’ αυτόν τον θόρυβο, που ζούμε σήμερα, μόνο ο Χριστός μπορεί να μας οδηγήσει στην θεραπεία, αν τον πιστέψουμε, όπως θεράπευσε  τη θυγατέρα του Ιαείρου και την γυνή την εν ρύσει αίματος.

 «μη κλαίετε: ουκ απέθανεν, αλλά καθεύδει». Πόσο παρήγοροι ακούγονται αυτοί οι λόγοι του Κυρίου σε κάθε άνθρωπο, που πενθεί για την κοίμηση κάποιου αγαπημένου του προσώπου! Πόσο διαφορετική είναι η αντιμετώπιση του θανάτου δια της πίστεως! Γι’ αυτό κάθε συνειδητός χριστιανός δεν απελπίζεται μπροστά στο θάνατο. Στηρίζει την πίστη και την ελπίδα του στον αιώνιο θριαμβευτή και Νικητή του θανάτου, τον Κύριο Ιησού Χριστό, και περιμένει την ανάσταση, το πέρασμα στην αιώνια δόξα και μακαριότητα της Βασιλείας του Θεού! 

           Από τον  π. Παναγιώτη Γκέζο                              

Πηγές: Αρχιμ. Ε.Ο.π. Κωνσταντίνος Στρατηγόπουλος